คฑา มหากายี เจ้าของโรงแรมพระนครนอนเล่น นักธุรกิจที่เชื่อมั่นในวิถีแห่งธรรมชาติ กับการตั้งคำถามถึงระบบการศึกษาไทยในอดีตจนถึงปัจจุบัน ที่มีข้อจำกัดและยังไม่สามารถตอบโจทย์ให้แก่ชีวิตหลากมิติของมนุษย์ได้ จึงได้เกิด ”บ้านเรียน”  หรือ Home School ด้วยกระบวนการออกแบบการเรียนรู้ที่สร้างสรรค์โดยใช้โลกแห่งธรรมชาติ ต้นไม้ ลำธาร ท้องฟ้าและผืนดินเป็นห้องเรียน เพื่อสร้างวินัยและให้เด็กได้เรียนรู้ชีวิตจากประสบการณ์จริง

Departure Guide ประกอบงานเสวนาวิชาชีวิต บทสุดท้าย Last Life Lesson    ถ้าตายแล้วจะเอาสมบัติมากมายไปไว้ที่ไหน? Margareta Magnusson นักเขียนชาวสวีดิช ได้เขียนหนังสือเรื่อง The Gentle Art of Swedish Death Cleaning(2018) เพื่อตอบคำถามดังกล่าวสำหรับคนที่รู้ตัวว่ากำลังเหลือเวลาอยู่บนโลกนี้อีกไม่นาน และทำให้ลูกหลานไม่เหนื่อยกับการจัดการสัมภาระมากมายที่ยังเหลืออยู่  

จากทอล์ค “วิชาชีวิตบทสุดท้าย” The Last Life Lesson เรื่อง ‘ความสุขสุดท้ายคือได้กลับบ้าน’ โดย รศ.พญ.ยุวเรศมคฐ์ สิทธิชาญบัญชา หัวหน้าภาควิชาเวชศาสตร์ฉุกเฉิน  คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี --  เมื่อผู้ป่วยระยะท้ายต้องมาที่ห้องฉุกเฉิน  การให้การดูแลรักษาผู้ป่วยต้องคำนึงถึงสิ่งใดบ้าง ?  ห้องฉุกเฉินสามารถตอบโจทย์ผู้ที่ต้องการรักษาแบบประคับประคอง (Palliative Care) ได้จริงหรือไม่ ?     

เมื่อผู้ป่วยกลับไปดูแลต่อที่บ้าน สำหรับผู้ป่วยเรื้อรังติดเตียงจนถึงผู้ป่วยระยะท้าย สิ่งที่ต้องเตรียมมีทั้งมิติทางของทางร่างกายและจิตใจ ทั้งของผู้ป่วยและผู้ดูแลผสมผสานกันในแบบเฉพาะของครอบครัวนั้นๆ เช่น  การจัดบรรยากาศสภาพแวดล้อม เครื่องมือ หรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่จำเป็นที่บ้าน การติดต่อประสานเรื่องอาการกับบุคลากรการแพทย์ ผู้ป่วยไม่สามารถไปพบแพทย์ได้ด้วยตนเอง ผู้ป่วยอาการหนักที่บ้านทำอย่างไร ถ้าผู้ป่วยเสียชีวิตที่บ้านทำอย่างไร

กระบวนการเรียนรู้ที่มีชีวิต  หรือ PLC เป็นการเปลี่ยนแปลงการศึกษาที่เน้นการเปลี่ยนแปลงเด็กให้มีความสุขในการเรียนที่มากขึ้น แล้วสุดท้ายก็จะส่งผลมาที่ครูผู้สอนให้มีความสุขด้วยเช่นกัน โรงเรียนชุมชนบ้านผานกเค้า จ.เลย เน้นการเรียนการสอนแบบ PLC ที่มีการเปิดใจ เปิดหู เปิดตาในการเรียนการสอน โดยใช้หลักการฟังทุกเรื่อง ฟังให้จบ มองให้ทั่ว ไม่ด่วนตัดสิน  แล้วเมื่อนั้นทั้งศักยภาพของเด็กและครูก็จะเกื้อหนุนกันอย่างมีความสุข

ดร.กันต์พงศ์ คงหอม ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านสี่แยก ครูแกนนำในโครงการก่อการครู ครูบันดาลใจ จุดไฟการเรียนรู้ รุ่นที่หนึ่ง และ นายสมโชค อารยา ประธานเครือข่ายผู้ปกครองโรงเรียนบ้านสี่แยก ได้ร่วมกันผลักดันและจุดประกายให้เกิดการพัฒนาและการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา โดยให้ผู้ปกครองและคนในชุมชนมีส่วนร่วมส่งเสริมในจุดที่ขาดหายไป เพื่อสร้างความสมดุลและให้เด็กในชุมชนได้มีโอกาสเข้าถึงการศึกษาที่ดีได้ รวมถึงได้นำหลักการระบบนิเวศเพื่อการเรียนรู้มาปรับใช้ในการพัฒนาโรงเรียน เพื่อทำให้โรงเรียนเป็นพื้นที่ปลอดภัยและเอื้อต่อการเรียนรู้

หนังสือ ป่า ดอย บ้านเรา เป็นนิทานภาพที่เหมาะสมกับเด็กปฐมวัย เล่าเรื่องระบบนิเวศน์ที่เข้าใจยากและซับซ้อนผ่านรูปวาดที่น่ารัก สื่อสารให้เห็นภาพเพื่ออธิบายถึงความสัมพันธ์ของป่าและดอย ที่เปรียบเสมือนบ้านของสัตว์ป่า และสรรพชีวิตน้อยใหญ่ที่พึ่งพิงกัน ก่อเกิดเป็นลำธาร ผืนป่าอุดมสมบูรณ์ และมีอากาศบริสุทธิ์ โดยความสำคัญของป่า ดอย นี้ยังเป็นเสมือนบ้านหลังใหญ่ของมนุษย์เราด้วยเช่นกัน เมื่อใดที่โลกไร้ป่า ก็เสมือนคนเราไม่มีบ้านให้อาศัยนั่นเอง

ในวันที่การท่องเที่ยวเบ่งบาน คนรุ่นใหม่เริ่มย้อนกลับไปสนใจวัฒนธรรมพื้นบ้าน วิถีชีวิตชุมชนแบบดั้งเดิม เอิ้นเน้อ ฉบับที่ 4 จึงขอพาไปเยี่ยมเยือนบ้านเรือน วิถีชีวิตของคนล้านนาแท้ ๆ ที่หยิบเอาคุณค่าในวิถีมาสร้างมูลค่าเพิ่มทางการท่องเที่ยว ผสานความเก่าและความใหม่ให้ลงตัว เป็นการท่องเที่ยวที่น่ารัก ใกล้ชิดชุมชน เรียบง่าย และหยั่งรากถึงคุณค่าความเป็นชุมชนได้อย่างแท้จริง

หยุ้ม เป็นชื่อวารสารเพื่อการสื่อสารปลุกใจเมืองอีสานบ้านเฮา ภายใต้โครงการ Spark U ปลุกใจเมือง โดยแผนงานสื่อศิลปวัฒนธรรมสร้างเสริมสุขภาพ ฉบับแรกของหยุ้มฉบับนี้พาไปดูภาพรวมการดำเนินการของดครงการต่าง ๆ ภายใต้ Spark U ปลุกใจเมืองอีสานบ้านเฮา ในพื้นที่นำร่อง เช่น เทศบาลตำบลท่าพระ ศรีฐาน ชุมชนสาวะถี จ.ขอนแก่น, บ้านนาหนองบง อ.วังสะพุง, บ้านนาห้วยม่วง, บ้านอุมุง อ.เชียงคาน จ.เลย ที่ชุมชนสร้างความเปลี่ยนแปลงจนกลายเป็นพื้นที่น่าอยู่ ปลอดภัย มีความสุขกันถ้วนหน้า

กินผักกับน้ำพริกช่วยต้านโรคกลุ่ม NCDs เพราะในน้ำพริกมีแคลเซียมสูง ช่วยลดไขมันในเลือด ลดความดัน ส่วนในผักนั้นมีประโยชน์มากมาย เช่น ใบบัวบกลดความดัน ยอดสะเดาช่วยคุมเบาหวาน แตงกวา มะเขือ และกระเจี๊ยบ ช่วยลดน้ำตาลในเลือด อีกทั้งขมิ้นยังช่วยป้องกันหลอดเลือดเสื่อม

มาเรียนรู้ประโยชน์มากมายที่ซ่อนอยู่ในผักพื้นบ้าน ตัวอย่างเช่น ผักหวานมีวิตามินซี ใบย่านางช่วยปรับสมดุลในร่างกาย ผักกูดมีธาตุเหล็ก บำรุงเลือด ช่วยลดไข้ อัญชัน กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและบำรุงสายตา เราลองหันมาปลูกผักกินกันเองที่บ้าน เพื่อประโยชน์ต่อสุขภาพกันเถอะ

เผยผลสำรวจที่ผ่านมา พบ 82 %  ของพ่อแม่ผู้ปกครองที่สูบบุหรี่ในบ้าน ทำให้วัยรุ่นมีแนวโน้มติดบุหรี่มากกว่าบ้านที่ปลอดบุหรี่ถึง 3  เท่า เพราะฉะนั้นเพื่อลดความเสี่ยงลูกติดบุหรี่ ลดจำนวนผู้สูบบุหรี่หน้าใหม่ เรามาเริ่มต้นทำให้บ้านเป็นที่ปลอดบุหรี่