ไดอารี่ปี 2568 แผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน  

หนังสือเล่มล่าสุดของ ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเวศ วะสี  ท่านได้ให้วิสัยทัศน์ต่อการพัฒนาประเทศให้มีความมั่นคงอย่างแท้จริง ผ่านการสร้างระบบสังคมที่เน้นชุมชนฐานรากนำไปสู่การพัฒนานโยบายระดับประเทศ ข้อคิดในหนังสือเล่มนี้ทำให้เรากลับมาใคร่ครวญว่า การพัฒนาที่มุ่งเน้นอำนาจเงิน การแข่งขันที่คัดผู้แพ้ออก และอยู่แบบตัวใครตัวมันแบบนี้ ทำให้เราเป็นทุกข์มากกว่าทำให้เรามีความสงบสุขอย่างแท้จริง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในห้วงเวลาที่เราเผชิญวิกฤตรอบด้าน ดังเช่นช่วงโรคระบาดโควิด 19 สิ่งที่ทำให้เรารอดคือน้ำใจและความเอื้ออาทรของผู้คนรอบตัว   อาจารย์ประเวศให้ทัศนะไว้ว่า “สังคมในอนาคตควรอยู่ร่วมกันอย่างสมดุล โดยมีรูปธรรมเป็นชุมชนเข้มแข็งและมีภูมิคุ้มกันทั้งในชนบทและในเมือง” นี่เป็นแนวคิดที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาชุมชนมากกว่าการพัฒนาด้านเศรษฐกิจการเงินเพียงอย่างเดียว เพราะชุมชนเปรียบเสมือนรากฐานที่แข็งแรงและภูมิคุ้มกันที่เข้มแข็งให้ประเทศเราฝ่าวิกฤตทุกรูปแบบไปได้    แนวทางการสร้างชุมชนเข้มแข็งทำได้อย่างไร มีลักษณะเป็นอย่างไร และจะสนับสนุนให้เกิดขึ้นได้อย่างไร เป็นสิ่งที่ผู้เขียนได้ให้แนวทางไว้อย่างรอบด้าน อีกทั้งเน้นย้ำความสำคัญของการลงไปเรียนรู้และทำงานจริงร่วมกับชุมชน สิ่งสำคัญคือต้องมีกลไกที่ทุกคนเข้ามามีส่วนร่วมได้ เช่น สภาผู้นำชุมชนที่ไม่เป็นทางการ ให้คนไทยทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในกระบวนการประชาธิปไตยทั้งแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการ แนวคิดนี้เป็นความพยายามที่ต้องการนำประเทศกลับคืนสู่ “ความสมดุล” อีกครั้ง ตัวอย่างเป็นรูปธรรมคือ องค์กรที่ประสบความสำเร็จในทำงานร่วมกับชุมชนและพัฒนาสู่ระดับนโยบายประเทศ ได้แก่ ขบวนการแพทย์ชนบทที่ได้รางวัลแมกไซไซ และองค์กรตระกูล ส.ทั้ง 8 องค์กร     องค์กรที่ทำงานกับชุมชนฐานรากเหล่านี้ควรจะเป็นผู้นำที่เอื้อให้เกิดกลไกเหล่านึ้ขึ้น ซึ่งจะทำให้เกิดภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง หรือ “ระบบการอยู่ร่วมกันอย่างสมดุล” ทำให้ประเทศไม่ล้มเมื่อเจอวิกฤตร้ายแรง

หนังสือเสียง รวมเรื่องสั้นและบทกวี "ภูมิคุ้มใจ ในวันทุกข์" EP.03 จากหนังสือ "ภูมิคุ้มใจ ในวันทุกข์" บรรณาธิการ : สกุล บุณยทัต จัดพิมพ์และเผยแพร่ : มูลนิธิสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน ร่วมกับ สถาบันราชานุกูล บทกวี ระดับเยาวชน รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 เรื่อง "รักคือภูมิคุ้มชีวิน" โดย ปรัชญา พวงเพ็ชร ให้เสียงโดย รัศมี มณีนิล

หนังสือเสียง รวมเรื่องสั้นและบทกวี "ภูมิคุ้มใจ ในวันทุกข์" EP.02 จากหนังสือ "ภูมิคุ้มใจ ในวันทุกข์" บรรณาธิการ : สกุล บุณยทัต จัดพิมพ์และเผยแพร่ : มูลนิธิสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน ร่วมกับ สถาบันราชานุกูล บทกวี ระดับเยาวชน รางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 เรื่อง "ตะฮัดญุด" โดย ชบาแดง ให้เสียงโดย รัศมี มณีนิล 

หนังสือเสียง รวมเรื่องสั้นและบทกวี "ภูมิคุ้มใจ ในวันทุกข์" EP.01 จากหนังสือ "ภูมิคุ้มใจ ในวันทุกข์" บรรณาธิการ : สกุล บุณยทัต จัดพิมพ์และเผยแพร่ : มูลนิธิสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน ร่วมกับ สถาบันราชานุกูล บทกวี ระดับเยาวชน รางวัลชนะเลิศ เรื่อง "มืดมิดคงสร้างซาเมื่อฟ้าสาง" โดย กิตติ อัมพรมหา ให้เสียงโดย รัศมี มณีนิล

หนังสือ ก่อการครู : ขบวนก่ารเคลื่อนไหวในโลกการศึกษา เป็นการสังเคราะห์องค์ความรู้ที่เกิดขึ้นจากการทำงานจริงของเครือข่ายครูแกนนำ โดยศึกษาผ่าน 3 มิติสำคัญ ได้แก่ หนึ่ง การปฏิบัติการของก่อการครูในฐานะขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม สอง ภาวะการนำของครูผู้เข้าร่วมกระบวนการจากโครงการ สาม จุดแข็ง และข้อจำกัดของโครงการก่อการครูในฐานะขบวนการเคลื่อนไหวทาง สังคม รวมถึงข้อสังเกตอื่น ๆ เพื่อช่วยจุดประกายให้เห็นถึ้งความเป็นไปได้ใหม่ เปิดประตูสู่การมองเห็นความท้าทาย โอกาส และความเป็นไปได้ในการแก้ปัญหา ตลอดจนการทำงานขับเคลื่อนเปลี่ยนแปลงการศึกษาไทย

แผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน สสส. รวมงานเด่นและกิจกรรมปกป้อง “เด็กปลอดพอด” จากพื้นที่ต้นแบบ 200 กว่าชุมชน ที่ร่วมประกาศมาตรการไม่เอาทอยพอด ส่งความสุข สวัสดีปีใหม่ 2568 พร้อมข้อมูลสำคัญ ๆ ในการพัฒนาเด็ก อาทิ แนวทางขับเคลื่อนเมืองสวัสดิการหนังสือเพื่อเด็กปฐมวัย กิจกรรมพัฒนาศักยภาพเด็กด้วยการอ่าน พร้อมเบอร์ติดต่อสำคัญ ๆ ขององค์กรช่วยเหลือ – พัฒนาเด็กด้านต่าง ๆ

การจัดทำหนังสือ MIDL for Inclusive Cties นี้ สสย. ได้รวบรวมและเรียบเรียงข้อมูลการดำเนินงานโครงการ ระหว่างปี พ.ศ. 2563-2564 ในแต่ละภูมิภาคจากบุคคลหลายฝ่าย ทั้งที่เป็นนักวิชาการ นักพัฒนาเอกชน คุณครู ผู้เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กและเยาวชนที่เป็นผู้มีบทบาทหลักในการขับเคสื่อนกระบวนการ เพื่อชี้ให้เห็นถึงพลังเล็กๆ ของทุกคนที่อยู่ในพื้นที่ร่วมสร้างเมืองของทุกคน สสย. หวังว่าเรื่องราวในแต่ละพื้นที่ จะทำให้การมองเมืองเปลี่ยนไป มองเห็นคนเล็กคนน้อย เป็นเมืองที่ตอบโจทย์ชีวิตของทุกคน ไม่ทอดทิ้ง ไม่ละเลยให้ใครเป็นคนชายขอบ หรือถูกกีดกันจากการมีส่วนร่วมในการพัฒนาเมือง และมองเห็น MIDL เป็นทางเลือกหนึ่งที่สามารถหยิบยกมาใช้ในการพัฒนาเด็ก พัฒนาสังคมได้ในทุกมิติ

ผู้สูงอายุ ที่นับว่าเป็นกลุ่มเสี่ยงในโลกข้อมูลข่าวสารเพราะผู้สูงอายุส่วนใหญ่ เพิ่งได้รู้จักกับความสามารถของเทคโนโลยีการสื่อสารได้ไม่นาน ทำให้บางคนยังไม่เข้าใจเทคนิควิธีการสร้างข้อมูล บางคนรับรู้แต่อาจยังปรับตัวตามไม่ทัน และบางคนอาจไม่สนใจที่จะเรียนรู้ความเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วของเทคโนโลยีการสื่อสาร ผู้สูงอายุจึงเสี่ยงที่จะถูกชักจูงความคิด และการตัดสินใจจากความเข้าใจเพียงผิวเผินต่อเทคโนโลยี และวิธีการสื่อสารที่มีรูปแบบหลากหลายเช่นในปัจจุบัน “หลักสูตรสูงวัยรู้ทันสื่อ” เกิดจากแนวคิดการรู้เท่าทันสื่อสารสนเทศ (Media and Information Literacy) ที่ถูกนำมาใช้อบรมให้ความรู้ เพื่อสร้างสังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย ให้เป็นสังคมอุดมปัญญาที่เข้มแข็ง เท่าทัน และมีความสุขต่อไป  

n/a

อ.สมบูรณ์ ศิงฆมานันท์ หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งวรรณกรรมสำหรับเด็ก มศว. ได้เล่าถึงแรงบันดาลใจในการริเริ่มวรรณกรรมสำหรับเด็ก เพื่อปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน ซึ่งเป็นประตูบานแรกที่สร้างจินตนาการให้กับเด็ก  จากจุดเริ่มต้นในการทำอาชีพครูที่บ้านเกิด ณ โรงเรียนสตรีพัทลุง  กระทั่งได้มาเป็นครูประจำที่โรงเรียนสวนกุหลาบ และได้เรียนต่อปริญญาโท ที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว.) และย้ายมาเป็นอาจารย์ประจำอยู่ที่มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒเต็มตัวกว่า 30 ปี  ระหว่างที่ทำงานเป็นอาจารย์อยู่นั้น อ.สมบูรณ์ พบว่าเด็กๆ ในชนบทมีความขาดแคลนหนังสืออยู่มาก  จึงก่อตั้ง “โครงการหนังสือเพื่อเด็กชนบท” ขึ้น  และขยายการทำงานเป็น “ห้องสมุดฉบับกระเป๋า” ที่ถูกออกแบบให้เป็นชั้นวางหนังสือแบบพกพาที่เปิดออกมามีหนังสืออยู่ในนั้น  เพื่อเปิดโอกาสให้เด็กได้มีหนังสือดี ๆ อ่านกัน   กดลิงค์เพื่อเข้าชมคลิป https://fb.watch/ilZfRwlilA/

กรุณากดลิงค์เพื่อเข้าชมสื่อ E-Bulletin https://www.iceml.org/e-bulletin/Vol-03/   ธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลง กับเทคโนโลยีและข้อมูลข่าวสารที่มากมายในโลกสื่อสารและโลกออนไลน์  สิ่งเหล่านี้ผู้สูงวัยต้องเตรียมพร้อมในการรับข้อมูล และเท่าทันสื่อในทุกรูปแบบ โดยเฉพาะเกี่ยวกับ “ภัยพิบัติ” ที่มักมาพร้อมกับข่าวลวง หรือ Fake News เป็นจำนวนมาก  เนื้อหาภายในเล่มจึงนำเสนอความรู้การสร้างสมดุลการอยู่ร่วมกันระหว่างมนุษย์และธรรมชาติ ตามหลักแนวคิด “เศรษฐกิจพอเพียง – มีภูมิคุ้มกัน รู้เหตุรู้ผล และความพอประมาณ”  พร้อมกับบทความเด่น ผู้สูงวัยกับการรู้เท่าทันสื่อ “ความเชื่อ ความจริง เรื่องดิน น้ำ ลมไฟ” และ “การรับมือภัยพิบัติอย่างปลอดภัยจากบทเรียนประเทศญี่ปุ่น”  และพลาดไม่ได้กับบทความ “เกษียณสดใส ท่องเที่ยวไปอย่างเท่าทัน” เพื่อสร้างประสบการณ์การเที่ยวอย่างปลอดภัย ปลอดโควิด 19