คลิปวิดีโอแนะนำแผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา สสส. (Short Version / มีบทบรรยายไทย) : สืบเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระบบสื่อยุคหลอมรวม สื่อดิจิทัลกลายเป็นสื่อกระแสหลักในสังคมโลก ได้ขยายบทบาทประชาชนจาก ‘ผู้รับสื่อ’ ให้กลายเป็นทั้ง ‘ผู้ใช้และผู้สร้างสื่อ’ ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่ โดยเฉพาะเด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุ ยังรับและใช้สื่ออย่างไม่รู้เท่าทัน ส่งผลกระทบต่อสุขภาวะในทุกมิติ เพื่อเป็นการเสริมสร้างปัจจัยที่จะโน้มนำคนไทยให้มีวิถีชีวิตสุขภาวะท่ามกลางบริบทของสังคมในยุคศตวรรษที่ 21 รวมถึงการพัฒนาคนสู่เป้าหมายของชาติ อันเป็นภารกิจของ สสส. แผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา สำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงได้กำหนดเป้าหมายหลักการทำงานมุ่งให้ ‘คนไทยฉลาดใช้สื่อเป็นเครื่องมือเพื่อนำไปสู่วิถีชีวิตสุขภาวะ’

คลิปแอนิเมชั่น ชุด 3 ดีสร้างสุข ตอน ภูมิดีมีสุข ทุกวันนี้เด็กๆ จะเติบโตขึ้นได้อย่างมั่นคงแข็งแกร่ง จำเป็นที่ผู้ปกครอง คุณพ่อคุณแม่ คุณครูและผู้ใหญ่ใกล้ชิด จะต้องสร้างภูมิดีให้กับเด็กๆ ซึ่งคำว่าภูมิดีนี้ ไม่ได้หมายความเพียงแค่ภูมิปัญญาทางความรู้ แต่หมายถึงภูมิความรู้เท่าทันสื่อ เท่าทันสังคม เท่าทันตนเอง เด็กที่มีภูมิที่ดี จะช่วยคุ้มครองป้องกันให้เขาเติบโต ดำเนินชีวิตไปได้อย่างถูกต้องเหมาะสม 

รายงานสุขภาพคนไทย 2562 จัดทำโดยสถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งเรื่องพิเศษประจำฉบับได้แก่ “สื่อสังคม สื่อสองคม” สุขภาวะของคนไทยในโลกโซเชียล ส่วนอื่น ๆ ได้แก่ ส่วน 12 หมวดตัวชี้วัดสุขภาพประชากรเปราะบาง ประกอบด้วย ประชากรข้ามชาติในไทย, ประชากรไทยในต่างแดน, ผู้ต้องขัง พนักงานบริการทางเพศ และผู้ใช้สารเสพติด, กลุ่มเพศวิถีนอกขนบ, คนจนและผู้มีรายได้น้อย, ครอบครัวเปราะบาง, กลุ่มเปราะบางจากปัญหาสุขภาพจิต, เด็กเปราะบาง, วัยรุ่น, และ ผู้สูงอายุ

อ่านสร้างสุข ฉบับนี้ เราจะมาเรียนรู้การอ่านของเด็กวัยการ์ตูน ซึ่งมีอายุก่อน 12 ปี มีคำกล่าวว่า  “ธรรมชาติของสมองจะรับ จดจำ มีความสุขจากภาพ” นั่นคือ เสน่ห์ของหนังสือการ์ตูน ที่สามารถดึงดูความสนใจของเด็กได้ด้วยภาพ สีสัน ทำให้เด็กเพลิดเพลินในการอ่าน และมีความสนุกกับการอ่าน  การ์ตูนจึงเป็นหนังสือทรงพลังที่กระตุ้นและปลูกฝังให้เด็กรักการอ่าน

งานเขียนถอดความจากปาฐกถาพิเศษของ ศ.เกียรติคุณ นพ.ประเวศ วะสี จากพิธีเปิดเวทีนำเสนอผลงานนักศึกษา เครือข่ายมหาวิทยาลัยสร้างสรรค์สังคม วันที่ 21 พ.ค. 2558 เนื้อหากล่าวถึงการสร้างสรรค์สังคม คือ การสร้างพลังอํานาจที่ 3 ขึ้นมาในสังคม ที่ต่างจากพลังอํานาจรัฐ พลังอํานาจเงิน ที่สำคัญหากสังคมไทยร่วมมือกันสร้างพลังที่ 3 นี้ขึ้นมาให้เต็มประเทศ ก็จะกลายเป็นกุญแจสำคัญการพัฒนาเด็ก เยาวชน นิสิต นักศึกษาจํานวนมากให้กลายเป็นคนรุ่นใหม่ที่ได้รับการศึกษา เข้าใจประเด็นของประเทศ และใช้เทคโนโลยีไอทีและสื่อสารในทางที่สร้างสรรค์  พร้อมทั้งลุกขึ้นมาเป็นกําลังสำคัญในการพัฒนาประเทศต่อไปในอนาคต

เพราะมนุษย์กับน้ำเป็นสิ่งที่พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน มนุษย์อยู่ไม่ได้หากขาดไร้ซึ่งแหล่งน้ำ เอิ้นเน้อ ฉบับที่ 3 นี้จึงขอพาไปเรียนรู้ภูมิปัญญาโบราณการจัดการน้ำของคนล้านนา โดยกรณีศึกษาที่เหมืองฝายพญาคำ ที่วันนี้ยังคงมีการจัดการน้ำอย่างเข้มแข็ง สืบต่อรุ่นหนึ่งไปยังอีกรุ่นหนึ่ง การจัดการน้ำยังผูกพันกับวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรม ที่ร้อยเชื่อมโยงทุกคนในชุมชนเข้าไว้ให้เป็นหนึ่งเดียว

ไม่ใช่แค่วัยรุ่นที่ต้องเผชิญความเปลี่ยนแปลง ผู้สูงวัยเองก็เป็นวัยที่ต้องเผชิญความเปลี่ยนแปลงมากไม่แพ้กัน ทั้งความเปลี่ยนแปลงทางร่างกายที่เสื่อมถอยลง ความเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคม หน้าที่การงาน ยังรวมไปถึงความเปลี่ยนแปลงจากสภาพจิตใจ การสูญเสียเพื่อน คนรัก คู่ชีวิต สิ่งเหล่านี้คือสิ่งที่ลูกหลานและคนรอบข้างควรให้ความสำคัญ และช่วยกันประคับประคองให้ผู้สูงวัยรับความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ได้อย่างมีความสุข กิจกรรมและสิ่งที่ลูกหลานควรทำเพื่อสร้างสุขให้ผู้สูงวัยมีอะไรบ้าง ติดตามได้ในอินโฟกราฟิกชิ้นนี้  

โรงเรียนบ้านเพียมาต (รัฐราษฎร์พิทยาคาร) ที่ จ.ศรีสะเกษ เป็นโรงเรียนขยายโอกาส โรงเรียนแห่งนี้ได้นำเอาภูมิปัญญาที่มีคุณค่า และชุมชนที่เข้มแข็งมาสร้างเป็นหลักสูตรพิเศษ ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ให้กับเด็ก ๆ ตัวอย่างที่เห็นเด่นชัด คือ การนำหนังบักตื้อ ที่เป็นศิลปวัฒนธรรมล้ำค่าของชุมชน มาถ่ายทอดให้เด็ก ๆ โดยครูภูมิปัญญาท้องถิ่น นอกจากทักษะที่เด็ก ๆ ได้เรียนรู้แล้ว ยังเป็นการเพิ่มภูมิดีให้เด็ก ๆ ได้ภาคภูมิใจในคุณค่าของชุมชนของตนเอง

กิจกรรมการสอนทำบะหมี่เกี๊ยวสมุนไพรโรงเรียนบ้านเทิน ตำบลบัวน้อย อำเภอกันทรารมย์ จังหวัดศรีสะเกษ  เป็นหลักสูตรที่ส่งเสริมทักษะในการประกอบอาชีพการขายบะหมี่เกี๊ยวสมุนไพรให้กับนักเรียน เพื่อให้นักเรียนสามารถนำความรู้และทักษะไปต่อยอดทำเป็นอาชีพเลี้ยงตนเองได้ ซึ่งเด็กนักเรียนให้ความสนใจกันเป็นอย่างมากเพราะได้ใช้ทักษะในการปฏิบัติและได้รับความสนุกสนานในการเรียนรู้ ทั้งการปลูกผักด้วยตนเองและเรียนรู้การทำบะหมี่เกี๊ยวเพื่อสุขภาพสูตรภูมิปัญญาท้องถิ่น 

คลิปวิดีโอแนะนำแผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา สสส. (Long Version) : สืบเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระบบสื่อยุคหลอมรวม สื่อดิจิทัลกลายเป็นสื่อกระแสหลักในสังคมโลก ได้ขยายบทบาทประชาชนจาก ‘ผู้รับสื่อ’ ให้กลายเป็นทั้ง ‘ผู้ใช้และผู้สร้างสื่อ’ ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่ โดยเฉพาะเด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุ ยังรับและใช้สื่ออย่างไม่รู้เท่าทัน ส่งผลกระทบต่อสุขภาวะในทุกมิติ เพื่อเป็นการเสริมสร้างปัจจัยที่จะโน้มนำคนไทยให้มีวิถีชีวิตสุขภาวะท่ามกลางบริบทของสังคมในยุคศตวรรษที่ 21 รวมถึงการพัฒนาคนสู่เป้าหมายของชาติ อันเป็นภารกิจของ สสส. แผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา สำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงได้กำหนดเป้าหมายหลักการทำงานมุ่งให้ ‘คนไทยฉลาดใช้สื่อเป็นเครื่องมือเพื่อนำไปสู่วิถีชีวิตสุขภาวะ’

คลิปวิดีโอแนะนำแผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา สสส. (Short Version) : สืบเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระบบสื่อยุคหลอมรวม สื่อดิจิทัลกลายเป็นสื่อกระแสหลักในสังคมโลก ได้ขยายบทบาทประชาชนจาก ‘ผู้รับสื่อ’ ให้กลายเป็นทั้ง ‘ผู้ใช้และผู้สร้างสื่อ’ ทำให้ประชาชนส่วนใหญ่ โดยเฉพาะเด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุ ยังรับและใช้สื่ออย่างไม่รู้เท่าทัน ส่งผลกระทบต่อสุขภาวะในทุกมิติ เพื่อเป็นการเสริมสร้างปัจจัยที่จะโน้มนำคนไทยให้มีวิถีชีวิตสุขภาวะท่ามกลางบริบทของสังคมในยุคศตวรรษที่ 21 รวมถึงการพัฒนาคนสู่เป้าหมายของชาติ อันเป็นภารกิจของ สสส. แผนระบบสื่อและวิถีสุขภาวะทางปัญญา สำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงได้กำหนดเป้าหมายหลักการทำงานมุ่งให้ ‘คนไทยฉลาดใช้สื่อเป็นเครื่องมือเพื่อนำไปสู่วิถีชีวิตสุขภาวะ’  

ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ก้าวกระโดด วิถีชีวิตของผู้คนสมัยใหม่เปลี่ยนไปตามตรรกะที่อุบัติขึ้นแม้แต่ในตำบลคลองประสงค์ จังหวัดกระบี่ วิถีชุมชนเดิมเริ่มเปลี่ยนไปเน้นบริโภคนิยม เกิดการแข่งขันและไล่ตามวัตถุนิยมมากขึ้น “เรื่องเล่าจากโต๊ะ” เป็นเรื่องราวที่ปราชญ์ ครูภูมิปัญญา หรือผู้เฒ่าในชุมชน ได้ถ่ายทอดเรื่องราววิถีการดำเนินชีวิตที่มีความสัมพันธ์กับท้องทะเล บนพื้นฐานเศรษฐกิจพอเพียงที่ตกทอดเป็นมรดกทางภูมิปัญญาและวัฒนธรรมบ้านเรือนท้องถิ่น จากอดีตกาลที่เป็นเอกลักษณ์จวบจนปัจจุบัน ผ่านกิจกรรมในโครงการศิลปะสร้างสรรค์ โกงกางสร้างสุข ชุมชนสร้างภูมิปัญญา ดำเนินงานโดย กลุ่มละครมาหยา ศูนย์สื่อสารเด็กไทยมุสลิม เพื่อเป็นองค์ความรู้ให้กับหน่วยงาน องค์กร โรงเรียน และแหล่งเรียนรู้ต่างๆ อีกทั้งสืบสานเอกลักษณ์ของดีในพื้นที่และวิถีชีวิตแห่งความพอเพียงให้ยั่งยืน