ชุมชนกรุณา อ.แม่สรวย จังหวัดเชียงราย นำเสนอความสำคัญของชุมชนที่มีส่วนร่วมในการดูแลแบบประคับประคอง (Palliative Care) โดยเน้นการให้ความรู้ ความเข้าใจ ทัศนคติที่ดีต่อการดูแลแบบประคับประคองและการวางแผนล่วงหน้า ติดตามการทำงานของชุมชนกรุณาเชียงรายได้ที่ http://facebook.com/compassioncommuni... วีดีโอชุดนี้ เป็นหนึ่งในวีดีโอซีรีย์เพื่อการขับเคลื่อนชุมชนกรุณา Compassionate Communities สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ผลิตโดย ATMOSFILM PRODUCTION

เมื่อความเจ็บป่วยระยะท้ายดำเนินมาถึงจุดที่ผู้ป่วยสูญเสียความสามารถในการสื่อสาร การตัดสินใจ หรือความสามารถในการดูแลตัวเอง เรามักพบว่ามีปัญหาทางด้านกฎหมายเกิดขึ้น เป็นประเด็นขัดแย้ง หรือเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อครอบครัวได้เสมอ นี่จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ ต้องมีการวางแผนล่วงหน้า มาเรียนรู้หลักการเบื้องต้นทางกฎหมายในการตั้งผู้พิทักษ์และผู้อนุบาลผู้ป่วย ว่ามีความแตกต่าง กันอย่างไร ในคลิปวิดีโอเพื่อการเรียนรู้ “คู่มือชีวามิตร: ลมหายใจสุดท้ายที่เป็นสุข ตอนที่ 6 ผู้พิทักษ์-ผู้อนุบาลผู้ป่วย” เตรียมพร้อมวางแผนชีวิตระยะท้ายให้ครอบคลุมทุกด้าน เพื่อการจากลาอย่างสุขสงบ ไม่มีสิ่งค้างคาในใจ

ในช่วงสุดท้ายของชีวิต ทุกคนต้องการการดูแลรักษาที่ทรมานน้อยที่สุด ไม่เป็นภาระให้คนรอบข้างและจากไปอย่างมีคุณภาพ  หนังสือ “ความปรารถนาที่แท้จริง” เป็นการแนะนำการวางแผนล่วงหน้าเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพในวาระสุดท้ายของชีวิตและการทำ Living will ที่เป็นตัวช่วยในวันที่ผู้ป่วยสื่อสารไม่ได้ ไม่มีสติสัมปชัญญะ เพื่อให้ผู้ดูแลเข้าใจเจตนาในการเลือกวิธีการรักษาที่ตรงกับความต้องการของผู้ป่วยจริง ๆ เพราะการทำตามเจตนาของผู้ป่วยนอกจากจะเป็นการลดความทุกข์ใจของผู้ดูแลที่ต้องตัดสินใจแล้ว ยังถือเป็นการมอบสิ่งที่ดีที่สุด ที่ตรงตามความปรารถนาที่แท้จริงของผู้ที่จากไป มาเรียนรู้เรื่องราวเหล่านี้จากคลิปวิดีโอเพื่อการเรียนรู้ “คู่มือชีวามิตร: ลมหายใจสุดท้ายที่เป็นสุข ตอนที่ 5 ความปรารถนาที่แท้จริง” เพื่อให้การวางแผนในชีวิตระยะท้ายมีคุณภาพ พร้อมจากไปแบบทุกข์ทรมานน้อยที่สุดอย่างที่ตั้งใจ

เชื่อว่ามีหลายคนที่ตั้งคำถามกับตัวเอง ว่าเราจะเตรียมพร้อมทางการเงินสำหรับชีวิตบั้นปลายโดยเฉพาะการดูแลรักษาด้านสุขภาพอย่างไร “จัดกระเป๋าครั้งสุดท้าย” คลิปวิดีโอที่จะแนะนำถึงสิ่งสำคัญ ในเรื่องการวางแผนทางการเงิน สิทธิขั้นพื้นฐาน สวัสดิการต่าง ๆ ที่ครอบคลุมการรักษาพยาบาลและหนังสือมอบอำนาจต่าง ๆ ให้เราได้เรียนรู้การวางแผนและเตรียมตัว เพื่อให้มีคุณภาพชีวิตระยะท้ายที่ดี  มาเรียนรู้การวางแผนทางการเงินเพื่อคุณภาพชีวิตระยะท้ายที่ดี ในคลิปวิดีโอเพื่อการเรียนรู้ “คู่มือชีวามิตร: ลมหายใจสุดท้ายที่เป็นสุข ตอนที่ 4 จัดกระเป๋าครั้งสุดท้าย” เพื่อเตรียมพร้อมจัดกระเป๋าเดินทางสู่ลมหายใจสุดท้าย ด้วยความสบายใจและหมดห่วง

เมื่อความเจ็บป่วยดำเนินมาถึงระยะท้าย หลายคนมักคิดว่าเป็นข่าวร้ายและไม่สามารถบอกความจริงกับผู้ป่วยอย่างตรงไปตรงมาได้ “ข่าวร้ายที่กลายเป็นดี” จะช่วยให้เราเปลี่ยนมุมมองการแจ้งความจริงกับผู้ป่วย พร้อมเรียนรู้เทคนิคขั้นตอนการแจ้งความจริงและวิธีรับมือกับปฏิกิริยาต่อความโศกเศร้าของผู้ป่วย การแจ้งความจริงกับผู้ป่วยเท่ากับเป็นการปลดล็อคและบรรเทาทุกข์ให้แก่ผู้ป่วย เพื่อให้เขาสำรวจความต้องการของตัวเองและวางแผนจัดการสิ่งเหล่านั้น มาเรียนรู้เทคนิคการแจ้งข่าวร้ายด้วยกัน ในคลิปวิดีโอเพื่อการเรียนรู้ “คู่มือชีวามิตร: ลมหายใจสุดท้ายที่เป็นสุข ตอนที่ 3 ข่าวร้ายที่กลายเป็นดี” แล้วคุณจะรู้ว่า นั่นไม่ใช่เรื่องร้ายเสมอไป แต่กลับช่วยปลดล็อคและ ลดความทุกข์ให้กับคนที่ เรารักได้เช่นกัน

ชุดความรู้ที่อธิบายอาการภาพรวมในผู้ป่วยในภาวะใกล้เสียชีวิตและคำแนะนำความรู้ในเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางสรีระวิทยาของผู้ป่วย เพื่อให้เราดูแลรักษาผู้ป่วยได้อย่างถูกวิธีและคำนึงถึงความต้องการของผู้ป่วยระยะท้ายเป็นหลัก ไม่ยัดเหยียดการรักษาที่ไม่เกิดประโยชน์ในระยะท้ายของชีวิต ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อร่างกายและเป็นการสร้างความเจ็บปวดให้แก่ผู้ป่วยระยะท้ายมากขึ้น   มาหาคำตอบกันในคลิปวิดีโอเพื่อการเรียนรู้ “คู่มือชีวามิตร: ลมหายใจสุดท้ายที่เป็นสุข ตอนที่ 2 ร่างกายกำลังบอกลา: สรีระวิทยาภาวะใกล้เสียชีวิต”

เมื่อมีคนเจ็บป่วยในครอบครัว แน่นอนว่าทุกคนอยาก “รักษาให้ถึงที่สุด” แต่ถ้าความเจ็บป่วยเดินทางมถึงระยะสุดท้าย เราควรเลือกการรักษาแบบไหนดี? เพื่อไม่ให้เป็นการสร้างและยื้อความเจ็บปวดให้ยาวนานยิ่งขึ้น “ทางเลือกที่เลือกได้” คู่มือที่ช่วยแนะนำให้เราตระหนักถึงทางเลือกในการรักษา เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างเหมาะสมและยังเป็นการเพิ่มคุณภาพชีวิตและความสุขให้แก่ผู้ป่วยระยะท้าย     เพื่อให้คนที่เรารัก “อยู่อย่างมีความหมาย จากไปอย่างมีความสุข สมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์”

ความเจ็บป่วย ความชรา และช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิต เป็นธรรมชาติที่ทุกคนหลีกเลี่ยงไม่ได้ มาร่วมเรียนรู้ไปกับคลิปวิดีโอ “คู่มือชีวามิตร: ลมหายใจสุดท้ายที่เป็นสุข” ทั้ง 12 ตอน ที่จะทำให้คุณเข้าใจความหมายของการ “อยู่อย่างมีความหมาย จากไปอย่างมีความสุข สมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์” ได้อย่างลึกซึ้งและเป็นจริง

จากประสบการณ์การรักษาทางการแพทย์ คนเราจะรู้ตัวว่าจะเข้าสู่ช่วงสุดท้ายของชีวิต ประมาณ 3 เดือนก่อนช่วงสุดท้าย ทีมผู้ดูแลต้องเรียนนรู้ที่จะอยู่กับผู้ป่วยอย่างเข้าใจ ด้วยความรัก ด้วย “การดูแลรักษาแบบประคับประคอง” การดูแลแบบนี้เป็นการมอบความสุขสุดท้ายของชีวิตให้ผู้ป่วย ไม่ใช่แค่การรักษาทางร่างกายเท่านั้น แต่เป็นการดูแลคุณภาพชีวิต จิตใจ และความต้องการที่ค้างคาใจของผู้จากลาให้จากไปอย่างสงบในชีวิตจริง ๆ   ผู้ป่วยบางคนอาจมีการทำหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุข หรือ Living Will เพื่อต้องการวางแผน “ตายดี” ไม่ต้องการทุกข์ทรมาน ดังนั้น ผู้ป่วย และญาติของผู้ป่วย ต้องเรียนรู้ และหารือพุดคุยกัน เพื่อการเตรียมประคับประคองการต่อสู้กันระหว่าง “ความรัก “ ความห่วงใยที่ไม่อยากให้คนที่รักเจ็บปวด กับ “ความรัก” ความอาลัยที่ไม่อยากจากคนที่รัก

เมื่อการรักษาไม่ก่อประโยชน์ จะประคับประคองต่อได้อย่างไร  การตระหนักถึงสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับชีวิต แม้ในเวลาที่ความตายใกล้เข้ามา ร่วมกันทำความเข้าใจถึงการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง เพื่อให้ลมหายใจสุดท้ายเป็นสิ่งที่ดีที่สุด ทั้งกับครอบครัวและผู้จากไป เพราะการยื้อชีวิตอาจไม่ใช่คำตอบที่ใจต้องการ   “จะมีสักกี่คนที่ได้อยู่กับคนที่เรารักในช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิต ส่วนใหญ่จะอยู่กับหมอและพยาบาล ดังนั้น ถ้าเราอยากมีลมหายใจสุดท้ายที่มีความสุขกับคนที่เรารัก การเลือก (การรักษา) จึงเป็นสิ่งสำคัญ” ดีเจพี่อ้อย

ผู้ป่วยบางรายจะเกิดภาวะโรคที่ไม่ตอบสนองการรักษาให้หายขาด หรือมีการรักษาที่เป็นไปด้วยความยากลำบาก และเกิดความทุกข์ทรมานแต่ไม่เกิดความผลรักษาตามที่ต้องการ ซึ่งสิ่งเหล่านี้มักจะเกิดขึ้นในผู้ป่วยระยะท้าย การดูแลแบบประคับประคอง(Palliative care) จึงเป็นทางเลือกการดูแลที่ให้ผู้ป่วย ที่ดูแลทั้งทางกาย ใจ สังคม จิตวิญญาณ ด้วยทีมวิชาชีพสหสาขา เมื่อไรควรเริ่มการดูแลแบบ Palliative care  ใครที่ต้องการการดูแลแบบ Palliative care Advance care plan Living will