สื่อสารคดีเพื่อส่งเสริมสุขภาวะเด็กและชุมชนคนต้นน้ำ จากโครงการสร้างเสริมสุขภาวะเด็กและชุมชนคนต้นน้ำ พื้นที่ จ.เชียงราย เรื่องราวของโรงเรียนพนาสวรรค์ จ.เชียงราย ได้สร้างแกนนำนักเรียนเพื่อส่งเสริมและดำเนินกิจกรรมเรื่องสุขภาวะ มีกิจกรรมหลากหลายทำให้เพื่อน ๆ ในโรงเรียนสามารถเข้าถึงความรู้และสุขภาวะที่ดีในทุก ๆ ด้าน

สื่อสารคดีจากโครงการสร้างเสริมสุขภาวะเด็กและชุมชนคนต้นน้ำ พื้นที่จังหวัดเชียงราย เป็นเรื่องราวของโรงเรียนบรรพตพิทยา เป็นตัวอย่างโรงเรียนที่นำเอาอาหารชาติพันธุ์ไปใช้บูรณาการในการเรียนการสอนวิชาการงานอาชีพและเทคโนโลยี โดยให้เด็ก ๆ มีส่วนร่วมตั้งแต่การคิดเมนูอาหาร การเตรียมวัตถุดิบในการทำอาหาร การปรุง ทำให้นักเรียนได้เรียนรู้ทั้งเรื่องของโภชนาการ ภูมิปัญญาท้องถิ่น สร้างอาชีพ รวมถึงการดูแลสุขภาพด้วยอาหารอย่างยั่งยืน

สื่อสารคดีจากโครงการสร้างเสริมสุขภาวะเด็กและชุมชนคนต้นน้ำ พื้นที่จังหวัดเชียงราย เนื้อเรื่องเชิญชวนเด็ก ๆ ให้สนุกกับการทำขนมกรุบกรอบที่สามารถทำกินเองได้ง่าย ๆ ในชุมชน เป็นขนมกรุบกรอบที่มีประโยชน์อย่าง กล้วยฉาบ ฟักทองฉาบ มันฉาบ ถ้าเราทำขนมกินเองได้ ก็จะอร่อย ปลอดภัย ปราศจากผงชูรสที่จะเป็นอันตรายต่อสุขภาพ

พาไปดูโรงเรียนทรายทอง จ.เชียงราย โรงเรียนนำร่องเด็กดอยกินดี จากโครงการสร้างเสริมสุขภาวะเด็กและชุมชนคนต้นน้ำ พื้นที่จังหวัดเชียงราย เด็กในโรงเรียนมาจากชนเผ่าม้ง โดยโรงเรียนเป็นต้นแบบในการจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาวะเด็ก ทั้งการจัดโซนนิ่งน้ำหวาน น้ำอัดลม ขนมกรุบกรอบ เพิ่มเมนูอาหารชาติพันธุ์ในโรงเรียน ส่งเสริมชุมชนในการผลิตอาหารที่สะอาดปลอดภัยมาจำหน่ายและบูรณาการเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนการสอนในโรงเรียน

เด็กดอยกินดีตอนนี้พาไปที่โรงเรียนปอวิทยาและโรงเรียนบ้านผาแล จ.เชียงราย ที่มีการนำอาหารชาติพันธุ์และเลือกวัตถุดิบพืชผักสมุนไพรในท้องถิ่นมาสร้างสรรค์เป็นเมนูอาหารกลางวันให้กับเด็ก ๆ ในโรงเรียน ได้ประโยชน์ทั้งการพึ่งพาตนเอง เกื้อกูลในชุมชน และเด็ก ๆ ยังได้ความปลอดภัย สารอาหารครบถ้วน และเกิดความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมชาติพันธุ์ของตนเอง

บทเพลงจากโครงการสร้างเสริมสุขภาวะเด็กและชุมชนคนต้นน้ำ พื้นที่ จ.เชียงราย เนื้อร้องโดย ภัทรพล เนตรวินิจ ดนตรีโดย nagas studio เป็นบทเพลงเพื่อสร้างสุขนิสัยให้เด็กน้อยที่อาศัยอยู่บนดอยสูงรับประทานอาหารที่ดีมีประโยชน์ต่อร่างกาย หลีกเลี่ยงและระมัดระวังอาหารหวาน เปรี้ยว หวาน มัน เค็มที่มากเกินไป รวมถึงผงชูรสที่รับประทานมาก ๆ จะส่งผลเสียเป็นอันตรายต่อร่างกายได้

เพลงประจำรายการ "ครัวหลังเขา" ซึ่งเป็นรายการนำเสนอคุณค่าอาหารชาติพันธุ์และชนเผ่าพื้นเมือง ประกอบประมวลภาพประทับใจจากรายการครบทุกเมนูและความสุขที่ปรากฎในรอยยิ้มของพี่น้องทุกกลุ่มชาติพันธุ์

เพลงครัวโฮงเฮียนแม่น้ำของ โดย nagas studio เป็นบทเพลงภาษาท้องถิ่น เล่าถึงอาหารแสนอร่อยหลากหลายที่มาจากครัวและโรงเรียนธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นปลาและพืชพรรณสมุนไพรที่มาจากริมแม่น้ำของ แม่น้ำกก หรือแม่น้ำอิง เป็นการกินอาหารตามวัฒนธรรม เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นในการดูแลสุขภาพ และยังเป็นความมั่นคงทางอาหารของชุมชนที่ยั่งยืนอีกด้วย

มาเรียนรู้ศัพท์ภาษาไทยกับครูติ๋มกันจากเพลงขบวนการคนตัวดี ครั้งนี้มารู้จักกับความหมายและสมาชิกของครอบครัวว่ามีใครบ้าง แต่ละครอบครัวก็มีสมาชิกไม่เหมือนกัน ยังมีความหมายของคำว่า ชวน จากบทเพลงให้ได้เรียนรู้เพิ่มเติมกันอีกด้วย

ห้องเรียนภาษาไทยครูติ๋มตอนนี้ ไปรู้จักดอกทานตะวันสีเหลืองสวยสดใสว่าเติบโตดีได้ในช่วงไหน ดอกทานตะวันยังเป็นสัญลักษณ์ของความเบิกบานที่มีความหมายว่าแจ่มใส ปลอดโปร่ง ไปสนุกกับภาษาไทยจากเพลงทานตะวันพร้อมกันเลย

เรียนภาษาไทยง่าย ๆ กับครูติ๋ม ครั้งนี้มาเรียนรู้คำว่า ตื่น แสงตะวัน จากบทเพลงตื่นแต่เช้าด้วยกัน นอกจากนี้ยังสอดแทรกสุขนิสัยที่ดีหลังตื่นนอน เช่น การล้างหน้า แปรงฟัน ให้เด็ก ๆ อีกด้วย

ห้องสมุดใต้ทะเลตอนนี้ พี่วาฬพาน้อง ๆ ไปรู้จักเพื่อนตัวเล็กที่ชื่อว่ากระรอก กระรอกถึงจะตัวเล็ก แต่สามารถช่วยโลกใบใหญ่ให้ร่มเย็นได้ เพราะกระรอกมักจะเอาเมล็ดพืชต่าง ๆ ไปฝังดินไว้ นาน ๆ เข้าก็ลืม เมล็ดพืชเหล่านั้นก็เติบโตเป็นต้นไม้ให้ร่มเงากับโลก มนุษย์เองก็ช่วยโลกได้เหมือนกัน อย่าลืมทำแบบเจ้ากระรอกกันด้วยนะ