สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน (สสย)

รายการทุ่งซ่าวาไรตี้ Ep.13 มีนิทานทุ่งซ่ามาให้สนุกกัน 2 ตอน ตอนแรกเรื่อง พรของเสือ เป็นนิทานเรื่องเล่าจากภาคใต้ จ. พัทลุง เล่าถึงตำนานการมีลูกของเสือว่าสาเหตุที่เสือมีลูกน้อย เพราะไปขอพรจากพระอินทร์ให้มีลูกได้ครั้งละหลายตัว พระอินทร์ให้แต่มีข้อแม้ว่าระหว่างเดินทางกลับจะต้องท่องพรที่ขอไว้ตลอดว่า “ปีละหนึ่งครอกๆ ละ 7 ตัว” ข่าวรู้ถึงชาวบ้านก็เกิดความหวาดกลัว จึงไปขอร้องให้พระอินทร์ช่วยสร้างอุปสรรคให้เสือท่องผิดเป็น “ 7 ปีหนึ่งครอกๆ ละ 1 ตัว” ส่วนนิทานทุ่งซ่าเรื่องที่สอง ตอน กินข้าวเหลือ เป็นนิทานจากภาคกลาง จ.พระนครศรีอยุธยา เป็นเรื่องของ 2 ครอบครัวที่ฐานะต่างกัน ครอบครัวหนึ่งร่ำรวย แต่กินทิ้งกินขว้าง กับอีกครอบครัวที่ฐานะยากจนแต่ขยันขันแข็งและประหยัดอดออม เมื่อเกิดศึกสงครามข้าวยากหมากแพง ครอบครัวที่ประหยัดอาหารการกินไว้ก็อยู่ได้ไม่ลำบาก ส่วนครอบครัวร่ำรวยแม้มีเงินก็ไม่สามารถซื้อข้าวกินได้ ปิดท้ายรายการด้วยกิจกรรมสนุกกับเงา ให้เด็กๆ ไม่กลัวความมืดและสนุกอย่างสร้างสรรค์กับจินตนาการ

รายการทุ่งซ่าวาไรตี้ Ep.14 พบกับนิทานทุ่งซ่า ตอน  ชาวนากับงูเหลือม เป็นนิทานจากภาคเหนือ จ.เชียงราย เล่าถึงชาวนาผู้หนึ่ง เป็นคนดี ใจบุญสุนทาน ขยันขันแข็งทำมาหากินเลี้ยงชีพ วันหนึ่งเกิดพลัดหลงกับควายของตนเอง จึงเดินตามหาในป่าลึก พบกับงูเหลือมที่จะมาทำร้ายตนเอง แต่ด้วยคุณงามความดีที่ทำไว้ สัตว์ร้ายต่าง ๆ จึงไม่สามารถทำอันตรายใด ๆ ชาวนาได้ ต่อด้วยนิทานทุ่งซ่า ตอน  คำสอนของอาจารย์ เป็นนิทานของ จ.พัทลุง เล่าถึงอาจารย์ที่มอบคำสอนให้กับลูกศิษย์ซึ่งร่ำเรียนศิลปะการต่อสู้จนจบและจะเดินทางกลับบ้านว่า “อยู่สูงให้นอนคว่ำ อยู่ต่ำให้นอนหงาย” ซี่งเมื่อลูกศิษย์เชื่อฟังคำสอนของอาจารย์เช่นนี้ จึงทำให้พวกเขารอดพ้นจากอันตรายต่าง ๆ ระหว่างการเดินทาง ปิดท้ายด้วยการประดิษฐ์หุ่นเงา ให้การเล่นหุ่นเงามีสีสันที่หลากหลาย

รายการทุ่งซ่าวาไรตี้ Ep.15 พบกับนิทานทุ่งซ่า ตอน ยาวิเศษ จาก จ.อุบลราชธานี เล่าถึงอาการประหลาดของเจ้าเมืองนครแห่งหนึ่งที่เป็นโรคเบื่ออาหาร ใครทำอะไรมาให้ก็ไม่ยอมกิน จนวันหนึ่ง ”บักเซี่ยงเมี่ยง” รู้ข่าว จึงบอกว่าจะพาเจ้าเมืองไปหายาวิเศษ เพื่อรักษาอาการประหลาดนี้ แต่ต้องเข้าไปหาในป่าลึกด้วยตนเอง และห้ามกินอะไรเลยจนกว่าจะได้ยา เจ้าเมืองรับปากทำตาม แต่ยังไม่ทันเจอยาวิเศษใด ๆ เลย เจ้าเมืองก็หายจากอาการประหลาดนี้แล้ว เพราะว่าได้ออกแรงจึงทำให้กินอาหารอร่อย ต่อด้วยนิทานทุ่งซ่า ตอน ทำคุณไม่ขึ้น จากภาคเหนือ จ.เชียงราย เล่าถึง “ลุงหนาน” ผู้ทำคุณไม่ขึ้น ไปช่วยชีวิตกวางจากการถูกงูเหลือมกิน ก็ถูกกวางก็ต่อว่าว่าจับตนเพราะหวังเอาเขากวางไปขาย พอไปช่วยผู้หญิงที่ถูกปูหนีบ ก็ถูกตบหน้าและว่าว่าหลอกลวง สุดท้ายลุงหนานท้อไม่อยากทำความดีต่อไป เทวดาเห็นจึงยืนมือมาช่วยเหลือและเป็นกำลังใจให้ลุงหนาน ปิดท้ายด้วยการชวนเด็ก ๆ ไปสนุกกับการละเล่นพื้นบ้าน 'อีตัก' ได้เรียนรู้เมล็ดพืชทั้งถั่วแดง ตะบูน น้อยหน่า ฯลฯ

รายการทุ่งซ่าวาไรตี้ Ep.16 พบกับนิทานทุ่งซ่า ตอน เกือบจะทิ้งพ่อ เป็นนิทานจากภาคกลาง จ.พระนครศรีอยุธยา เล่าถึงลูกชายคนหนึ่ง ที่มีฐานะยากจน มีภรรยาและลูก 3 คนที่ต้องเลี้ยงดู และยังต้องดูแลป้อนข้าวป้อนน้ำให้กับพ่อของตนเองที่ชราและตาบอด จึงวางแผนจะนำพ่อของตนเองไปทิ้งเพราะไม่อยากรับภาระ แต่แล้วก็คิดได้และสำนึกผิดว่าเมื่อถึงตนเองชราบ้าง ลูกๆ ที่พบตัวอย่างไม่ดีของพ่อที่ทำกับปู่ ก็จะต้องทิ้งพ่อคือตนเองด้วยเช่นกัน ต่อด้วยนิทานทุ่งซ่า ตอน เศรษฐี ลูกชายและม้า เป็นนิทานจากภาคใต้ จ.พัทลุง เล่าถึงครอบครัวเศรษฐี ที่มีชีวิตสุขสบายตามประสาพ่อแม่ลูก  มาวันหนึ่งภรรยาล้มป่วย  จึงเสียเงินเสียทองรักษาไปจำนวนมาก ทรัพย์สมบัติเริ่มร่อยหรอจนเหลือม้าเพียงตัวเดียว จึงตัดสินใจนำม้าไปขายในเมือง ระหว่างที่เดินทางไปนั้น ชาวบ้านต่างซุบซิบนินทาการจูงม้า ของเศรษฐีและลูกมาตลอดทาง ปิดท้ายด้วยกิจกรรมฝึกความคิดสร้างสรรค์ให้เด็ก ๆ ด้วยการทำเรือจากกาบมะพร้าวและวัสดุธรรมชาติ

รายการทุ่งซ่าวาไรตี้ Ep.17 นำเสนอนิทานทุ่งซ่า ตอน งูเขียวเกียจคร้าน เป็นนิทานจากภาคอีสาน จ.มหาสารคราม เล่าถึงแม่งูเขียวที่ฟูมฟักเลี้ยงดูลูกๆ ให้ออกจากไข่และออกไปหากินเอง จนเหลือเพียงไข่ฟองสุดท้ายที่แตกออกมาเป็นงูเขียวน้อยจอมขี้เกียจ ไม่ยอมไปหากินเอง  ได้แต่กินแล้วก็นอนในรังของตนเอง จนท้ายที่สุดก็กัดกินตนเองจนหายไป ต่อด้วยนิทานทุ่งซ่า ตอน ควายป่ากับคนตัดฟืน เป็นนิทานจาก จ. พัทลุง ภาคใต้ เล่าถึงคนตัดฟืน ที่สามารถต่อสู้กับควายป่าจอมอันธพาลได้สำเร็จ และสุดท้ายก็ได้ควายป่ามาเป็นสมาชิกในการแบกฟืนกลับบ้านอีกหนึ่งตัว ปิดท้ายด้วยกิจกรรมเล่นอย่างสร้างสรรค์ ด้วยการทำการ์ดป๊อบอัพอนุรักษ์ควายป่า

การ์ตูนไทยสะท้อนภาพเรื่องราวของการรู้ไม่ทันสื่อโฆษณา ผ่านเรื่องราวของน้าหลานคู่หนึ่ง ที่น้าชายเป็นพรีเซ็นเตอร์หนังโฆษณาเครื่องดื่มชูกำลัง สร้างความประทับใจให้กับเคโต้หลานชาย ถึงกับกระโดดเลียนแบบเพราะอย่างเป็นลูกผู้ชายตัวจริงแบบน้าชาย แต่สุดท้ายเคโต้ก็พบคำตอบว่า การดื่มเครื่องดื่มชูกำลังไม่ใช่ทำให้เราเก่งกาจ หาญกล้าอย่างในหนังโฆษณา เพราะนั้นเป็นเพียงเรื่องสมมติเท่านั้น

การ์ตูนไทยกับการเตือนภัยยาลดความอ้วน สะท้อนภาพสังคมยุคปัจจุบันที่สาวสังคมทุกวันนี้ไม่เคยพอใจในรูปร่างของตนเอง อย่างเช่นเรื่องราวของนุสรา ที่เธอแสนจะน่ารัก และมีแฟนหนุ่มที่พร้อมจะแต่งงานด้วย แต่นุสราก็ยังไม่พอใจในรูปร่างของตนเอง  และซื้อยาลดความอ้วนมากิน จนเกือบอันตรายถึงกับชีวิต โชคดีที่ยังมีเพื่อนและแฟนหนุ่มมาช่วยเหลือไว้ได้ทันการณ์

การ์ตูนไทย กับเรื่องราวของการเตือนภัยชุมชน เรื่องราวเกิดขึ้นในหมู่บ้านที่ห่างไกล ชาวบ้านยังดูทีวีเคเบิล ฟังวิทยุชุมชน และนิยมการดูหนังเร่ ที่มาพร้อมกับรถโฆษณาเกินจริงของยาผีบอก “นายเคี้ยง”  มีชาวบ้านบางกลุ่มที่กินยาผีบอกแล้วหาย โดยหลงเชื่อว่าเป็นเวทย์มนต์ของผีป่านางไม้ที่มาบอกนายเคี้ยงให้ปรุงยา แต่แท้จริงยาผีบอกเหล่านั้น หากกินสุ่มสี่สุ่มห้าอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต งานนี้ไม่ต้องรอผีบอกคนที่รักเราจะบอกเอง

การ์ตูนไทยสร้างสรรค์สุขภาวะ เตือนภัยยาลดความอ้วน ผ่านเรื่องราวของ 'น้องอ้วนง เด็กหญิงที่ไม่เคยพอใจรูปร่างของตนเอง เพราะชอบไปเปรียบเทียบตนเองกับเพื่อน ๆ ที่มีรูปร่างดี ผอมเพรียว และอยู่มาวันหนึ่งเพื่อนก็แนะนำยาลดความอ้วน ที่เมื่ออ้วนกินเข้าไปเพื่อหวังจะสวยผอมแบบเพื่อน แต่กลับต้องมาพบกับจุดจบที่อ้วนเองก็ต้องครวญครางอยู่คนเดียว

การ์ตูนไทยสร้างสรรค์สุขภาวะ สะท้อนภาพการไม่เท่าทันสื่อของคนในยุคปัจจุบัน ผ่านเรื่องราวของ แก้ว และ พี่วี คู่รักที่มีความสัมพันธ์กันอย่างลึกซึ้งแบบชิงสุกก่อนห่าม ต่อมาเมื่อแก้วตั้งครรภ์ทางพี่วีจึงหลงเชื่อคำโฆษณา ซื้อยาทำแท้งมาให้แก้วกิน แก้วกินเข้าไปก็รู้สึกเจ็บปวดและทรมานมาก จนสลบไป พอตื่นมาก็พบว่าตนเองหลงไปอยู่ในเขตแดนที่น่ากลัว มืดมิด มีแต่ผีสางที่หลอกหลอน  คล้ายนี่คือบาปกรรมที่แก้วคิดจะทำแท้งลูกของตัวเอง

หนังสือเรื่อง “เท่าทันสื่อ อำนาจในมือพลเมืองดิจิทัล” เป็นการเรียบเรียงมุมมอง แนวคิดและข้อเสนอของกลุ่มคนที่เห็นว่า ยุคเทคโนโลยีดิจิทัลเปิดช่องทางการสื่อสารที่หลากหลายให้กับประชาชน ซึ่งการรู้เท่าทันสื่อฯ เป็นเครื่องมือสำคัญในการเสริมสร้างพลังจาก “ผู้ใช้เน็ต” สู่การเป็น “พลเมือง” ที่มีอำนาจในการสร้างสรรค์และเปลี่ยนแปลง

"What is FAKE NEWS????"
ข่าวเทียม ข่าวปลอม ข่าวลวง คืออะไร

ในทุก ๆ วันเราได้รับข้อมูลข่าวสารจากหลากหลายช่องทาง โดยเฉพาะทางสื่อออนไลน์

ต้องยอมรับว่าหลาย ๆ ข้อมูลส่งผลกระทบต่อความคิด ความเชื่อของเรา ซึ่งข้อมูลบางส่วนนั้นถูกจัดว่าเป็น FAKE NEWS

แล้ว FAKE NEWS คืออะไร?? 
หาคำตอบได้จาก infographic ชุดนี้

"What is FAKE NEWS????"
ข่าวเทียม ข่าวปลอม ข่าวลวง คืออะไร

ในทุก ๆ วันเราได้รับข้อมูลข่าวสารจากหลากหลายช่องทาง โดยเฉพาะทางสื่อออนไลน์

ต้องยอมรับว่าหลาย ๆ ข้อมูลส่งผลกระทบต่อความคิด ความเชื่อของเรา ซึ่งข้อมูลบางส่วนนั้นถูกจัดว่าเป็น FAKE NEWS

แล้ว FAKE NEWS คืออะไร?? 
หาคำตอบได้จาก infographic ชุดนี้

บทสัมภาษณ์ในมุมมองของ คุณครูนำโชค อุ่นเวียง ครูวิชาสังคมศึกษา โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ในประเด็นเรื่อง LGBT หรือ ความหลากหลายทางเพศ กับคนทางการศึกษาต่อการสร้างตัวตนในโลกออนไลน์ ที่ปัจจุบันคนในกลุ่ม LGBT ได้รับการยอมรับทั้งทางอัตลักษณ์ ตัวตน ความสามารถและบทบาทหน้าที่ทางสังคมในแง่มุมที่หลากหลายมากขึ้น

บทสัมภาษณ์ โตมร อภิวันทนากร กลุ่มมานีมานะ 

ผู้ทำงานขับเคลื่อนประเด็นเรื่องเพศและการรู้เท่าทันสื่อ