รายละเอียด

มนุษย์ที่แท้คือ ‘สัตว์สองนอ’ ?

ภาพยนตร์สั้นเรื่อง สัตว์สองนอ ผลงานกำกับโดย ปราโมทย์ แสงศร ถ่ายทอดจากนวนิยายชื่อเดียวกันของ บินหลา สันกาหลาคีรี นำมาวิเคราะห์และนำเสนอผ่านรายการโทรทัศน์ Talk to Film สถานีโทรทัศน์ ThaiPBS

สัตว์สองนอ เป็นเรื่องราวของเพื่อนรักตั้งแต่วัยเด็กที่กลับมาทำภารกิจสำคัญร่วมกัน หนึ่งคือ ไพรวัลย์ ผู้เป็นสัตวแพทย์ สองคือ สันต์ นักข่าวที่ติดตามไพรวัลย์เข้าป่า ภารกิจของทั้งคู่ดูพิลึกพิลั่นนั่นคือการตามหาแรดตัวใหญ่หนัก 2 ตัน ทว่าไม่ใช่เพื่อฆ่า แต่ต้องการยิงแรดให้สลบ ตัดนอ พ่นสีสเปรย์ให้แรดไม่ดูเป็นแรด จากนั้นป่าวประกาศให้ทุกคนรู้ว่าไม่มีแรดที่ต้องการอีกแล้ว เพื่อให้แรดยังคงดำรงเผ่าพันธุ์ได้ต่อไปไม่สูญพันธุ์

ความน่าสนใจของภาพยนตร์เรื่องนี้อยู่ที่ความประชดประเทียดผ่านสัญลักษณ์และบทสนทนาต่าง ๆ ของตัวละครทั้งสองตัวที่ลุ่มลึกและมีความหมาย หากเราพิจารณาให้ดี ทั้งหมดคือสัญลักษณ์ที่ผู้สร้างภาพยนตร์จงใจทิ้งร่องรอยเอาไว้ให้คนดูค่อย ๆ ติดตาม ลอกเปลือกและเข้าใจมิติแง่มุมของความเข้าใจมนุษย์ที่ซับซ้อนออกมาผ่านตัวละคร

            “ถ้าแรดมันพูดได้มันจะพูดว่าอะไร เชิญมาตัดนอของฉันไปเลย แต่ไว้ชีวิตฉันไว้?”

            “ทุกวันนี้แรดแทบจะสูญพันธุ์ เพราะไอ้นอบ้า ๆ ของมัน”

            “จริงหรือที่แรดไม่ต้องการนอ?”

            “ถ้าเราเป็นแรด เราจะเลือกรักษานอ หรือรักษาชีวิต?”

ข้อความข้างต้นทั้งหมดเป็นตัวอย่างบทสนทนาที่เกิดขึ้นในเรื่อง ที่ทุกประโยคจะยอกย้อนและทิ่มแทงเข้าไปในใจของคนดูให้เกิดความฉุกคิด ความจริงแล้วนอคืออะไร? นอของแรดเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็นจริงหรือไม่? การตัดนอของแรดเพื่อรักษาชีวิตคือสิ่งที่แรดต้องการจริงไหม? ความสนุกของเรื่องคือการไม่ได้บอกว่าสิ่งใดผิดหรือถูก แต่เพียงตั้งคำถามและปล่อยให้มันประทุเกิดเป็นแรงผลักดันในการคิดหาคำตอบ

“หนังเรื่องนี้ไม่ได้เป็นหนังที่ดูเอาความสนุก แต่ดูแล้วจะทำให้เราคิด เอ๊ะ...อันนี้หมายถึงอะไร? เอ๊ะ...ตัวละครทำอย่างนั้นหมายถึงอะไร?” ชมัยพร แสงกระจ่าง นักประพันธ์ได้กล่าวถึงไว้ตอนหนึ่งในการวิเคราะห์ภาพยนตร์

ภาพยนตร์สั้นสัตว์สองนอนำเสนอแยกเป็น 2 ตอน (คลิป) นอกจากตัวภาพยนตร์แล้ว ยังมีบทวิเคราะห์จากผู้กำกับภาพยนตร์ คือ ปราโมทย์ แสงศร อ.ชมัยภร แสงกระจ่าง นักประพันธ์ชื่อดัง และพระมหาไพรวัลย์ วรวณโณ จากวัดสร้อยทอง ที่จะมาร่วมกันถอดแต่ละบทแต่ละบรรทัดให้คนดูได้เข้าใจมากขึ้นทั้งในแง่มุมของภาพยนตร์ นวนิยาย และแนวคิดของความเป็นมนุษย์

            ภาพยนตร์สั้นสัตว์สองนอ....อาจไม่ได้ทำให้คุณเข้าใจแรด

            แต่อาจทำให้คุณเข้าใจมนุษย์....และเข้าใจตัวเองมากขึ้น....