บทสรุปวิเคราะห์สังคมไทยและสังคมในประเทศต่างๆ ของโลก ทั้งเรื่องการเปลี่ยนแปลงระบบของสังคมในยุคที่ผ่านมา การต่อสู้เรื่องเสรีภาพ ประชาธิปไตย เพศสภาพ ชนชั้น การคอรัปชั่นและการต่อสู้กับปัญหาภายในของแต่ละประเทศจนถึงทุกวันนี้ รวมถึงแนวคิดทางเลือกและทฤษฎีต่างๆ ที่นำมาใช้ในการขับเคลื่อนพัฒนาประเทศ บทวิเคราะห์ฉบับนี้จะเป็นแนวทางทำให้เราเข้าใจกับความเป็นมาของสังคม การต่อสู้และการเปลี่ยนแปลงในสังคมของแต่ละประเทศ รวมถึงประเทศไทยของเราได้อย่างมีความเข้าใจมากยิ่งขึ้น

ในโลกสมัยใหม่ที่เต็มไปด้วยความสับสนวุ่นวายทุกคนต่างใช้ชีวิตกันอย่างรีบเร่งเหมือนเครื่องจักร ธรรมชาติและพิธีกรรมเก่าแก่ถูกหลงลืม ถูกลดคุณค่าและถูกมองเป็นเรื่องที่ไกลตัว มนุษย์สมัยใหม่ส่วนใหญ่ถูกหลอมรวมเข้าไปในความสับสนวุ่นวายของสังคมและกำลังเผชิญกับความขัดแย้งในตัวเอง สุดท้ายกลายเป็นสับสนและหาคุณค่าความหมายของตัวเองไม่พบ นิเวศภาวนา ได้ถูกออกแบบมาเพื่อให้คนได้ค้นพบความหมายของชีวิตและบทบาทของตนเองในโลกนี้ โดยผ่านกระบวนการเชื่อมโยงคนเข้าเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติ เพื่อละทิ้งตัวตนเดิม สู่การเปลี่ยนผ่านเข้าชีวิตใหม่อย่างตระหนักรู้ถึงความสัมพันธ์ของสรรพสิ่งในธรรมชาติและคุณค่าที่แท้จริงของตัวเราในโลกนี้ 

กระบวนกร คือ ผู้ที่มีทั้งศาตสร์และศิลป์ในการจัดกระบวนการเรียนรู้เชิงลึกและมีพลังที่จะสร้างการเปลี่ยนแปลงในเชิงทัศนคติและพฤติกรรมของผู้เรียนไปจนถึงความสัมพันธ์ในระดับองค์กรและสังคม คู่มือวิถีกระบวนกรชุดนี้ มีเนื้อหาเข้มข้นเต็มไปด้วยความรู้ที่จะทำให้เข้าถึงความหมายของชีวิตได้อย่างแท้จริง อีกทั้งเป็นเครื่องมือที่จะช่วยดึงศักยภาพที่ซ่อนเร้นอยู่ในตัวกระบวนกรออกมาใช้สร้างคุณค่าในการรับใช้เพื่อนมนุษย์ได้อย่างมีความหมาย  เพื่อต่อยอดการเปลี่ยนแปลงให้กระจายออกไปสู่วงกว้างในสังคม

“ผมอยากให้แม่รู้ว่า ผมดูแลแม่ได้นะ” คลิปบทสนทนา ส่งต่อรักแบบแม่ กับ คุณแม่โบว์(แวนดา สหวงษ์) คุณแม่โบว์ ได้เล่าเรื่องราวความรักความห่วงใยของน้องออโต้(ลูกชาย) ที่มีให้แก่คุณแม่โบว์ การปรับตัวเข้าหาวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน การสอนน้องมะลิในเรื่องการถ่อมตัวและสอนให้เขามีส่วนร่วมและเติบโตไปพร้อมกับคนอื่นๆ รวมถึงแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้คุณแม่โบว์หันกลับมาสู้กับปัญหาและกล้าที่จะลองเปลี่ยนแปลงตัวเองลงมือทำในสิ่งที่ไม่เคยทำเพื่อลูก

และแล้วก็ถึงบทเรียนสุดท้ายที่ได้จากการเดินทางใจ เหล่านักเดินทางใจทั้ง 5 คน ได้แก่ มิ้นท์ มณฑล กสานติกุล, ป้อมปืน วรวิส สบายใจ, ธันย์ ณิชชารีย์ เป็นเอกชนะศักดิ์, พิช วิชญ์วิสิฐ หิรัญวงษ์กุล และ พลอย กษมา แย้มตรี ปลดเป้สัมภาระของตัวเองออก นั่งลงทบทวนสิ่งที่ได้จากการเดินทางใจที่พวกเขาได้ไปสัมผัส พวกเขาจะได้เรียนรู้บทเรียนอะไรบ้างจากการออกเดินทางใจครั้งนี้

เพราะการเดินทางไม่ได้มีเฉพาะเรื่องราวสนุกๆ เสมอไป บางครั้งก็ต้องผ่านเส้นทางขรุขระ บางทีก็ได้เห็นมุมของตัวเราเองที่เราไม่ชอบใจ สำหรับสารคดีเดินทางใจตอนนี้จะพาทุกคนเดินทางขึ้นเขาไปพบเจออุปสรรค และบทเรียนที่เหล่านักเดินทางใจได้เรียนรู้  

ในสภาวะที่การงานกำลังถึงจุดวิกฤตที่ยุ่งเหยิงที่สุด พลอย กษมา แย้มตรี สถาปนิกชุมชนสาว ต้องเดินทางมาเรียนรู้กับ โจน จันใด ที่สวนพันพรรณ เธอเลือกที่จะจัดการความกลัว ความกังวล ของหน้าที่การงานผ่านการหยอดเมล็ดพันธุ์ และสร้างบ้านดิน จนได้ค้นพบความรู้สึกใหม่ที่ต่างไปจากเดิม

พิช วิชญ์วิสิฐ หิรัญวงษ์กุล นักแสดงชื่อดังจากหนังรักแห่งสยาม ได้มาเรียนรู้บทเรียนสำคัญที่ “บ้านกาญจนาภิเษก” ภายใต้การดูแลของ ป้ามล ทิชา ณ นคร พิชค่อยๆ พาตัวเองไปเรียนรู้ ไปสัมผัส หัวใจของป้ามล และหัวใจของเยาวชนทุกคนในที่นั่น ซึ่งทำให้หัวใจของเขาเองก็เปลี่ยนแปลงไปด้วย

ธันย์ ณิชชารีย์ เป็นเอกชนะศักดิ์ แม้เธอจะประสบอุบัติเหตุจนต้องสูญเสียขาทั้งสองข้างไป แต่ดูเหมือนว่าพลังใจของเธอนั้นมีอยู่เต็มเปี่ยม จนทุกวันนี้เธอได้กลายเป็นนักสร้างแรงบันดาลใจให้กับคนรุ่นใหม่ ครั้งนี้เธอได้เดินทางมาเรียนรู้ “เสียงภายในใจ” ของตัวเอง ผ่านบทเรียนที่ พระจิตร์ จิตตฺสํวโร ได้จัดเตรียมไว้ให้เธอ

ป้อมปืน วรวิส สบายใจ คนรุ่นใหม่ที่เติบโตมากับวิถีบ้านเรียน (Homeschool) เขามีคำถามมากมายในชีวิต และพร้อมจะเรียนรู้ทุกสิ่งทุกอย่างรอบๆ ตัวเพื่อค้นให้เจอคำตอบจากคำถามภายในใจ สำหรับการเดินทางครั้งนี้ป้อมปืนมาด้วยความ “ว่าง” เพื่อมาเรียนรู้จาก อาจารย์คามิน เลิศชัยประเสริฐ ศิลปินผู้สร้างสรรค์ผลงานสะท้อนสัจธรรมแห่งชีวิต

สารคดี The Heart Explorer เดินทางใจ ตอนที่ 2 – มิ้นท์ I Roam Alone พบ ดร.ประมวล เพ็งจันทร์ มิ้นท์ มณฑล กสานติกุล สาวนักเดินทางจากเพจ I Roam Alone ที่เดินทางท่องเที่ยวคนเดียวมาแล้วทั่วทุกมุมโลก โคจรมาพบ ดร.ประมวล เพ็งจันทร์ ปรมาจารย์ด้านการเดินจาริก ทั้งสองจะร่วมออกเดินทางไปด้วยกัน เพื่อเรียนรู้ความหมายใหม่ของชีวิตบนเส้นทางที่แสนจะคุ้นเคย

สารคดี The Heart Explorer เดินทางใจ ตอนที่ 1 - เดินทางภายนอก เปิดตัวเหล่านักเดินทางใจทั้ง 5 คน ได้แก่ มิ้นท์ มณฑล กสานติกุล, ป้อมปืน วรวิส สบายใจ, ธันย์ ณิชชารีย์ เป็นเอกชนะศักดิ์, พิช วิชญ์วิสิฐ หิรัญวงษ์กุล และ พลอย กษมา แย้มตรี