หนังสือเล่มนี้ พาผู้อ่านไปมองภาพและสังเคราะห์ปัญหาระบบการศึกษาไทยในภาพรวมหลากหลายมิติ ทั้งด้านเศรษฐศาสตร์ สังคมศาสตร์ การศึกษาทั้งในระบบ นอกระบบ หรือการศึกษาทางเลือก เพื่อมุ่งเป้าหมายในการกระตุ้นเตือนสังคมให้มองการศึกษาในแง่มุมใหม่ พาการศึกษาไทยไปสู่เป้าหมายในการพัฒนาผู้เรียนอย่างเต็มศักยภาพ และเกิดการเรียนรู้สร้างสรรค์ตลอดชีวิตอย่างยั่งยืน

หนังสือคุณภาพชีวิตเด็ก 2556  เป็นฉบับปฐมฤกษ์ของสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว มหาวิทยาลัยมหิดล ที่จัดทำขึ้น เพื่อเป็นสื่อกลางนำเสนอข้อมูลองค์ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาเด็ก โดยได้ทำการรวมรวมข้อมูล วิเคราะห์ และจัดทำองค์ความรู้เพื่อการพัฒนาศักยภาพเด็กไทยทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม เพื่อเป็นข้อมูลสนับสนุนให้ครอบครัวและผู้ทำงานด้านเด็กได้มองเห็นประเด็น เกิดองค์ความรู้ เพื่อนำสู่การพัฒนาศักยภาพเด็กไทยอย่างสมบูรณ์

หนังสือ “3 ฐาน สานพลังต้นทุนชีวิต : บทเรียนการเสริมสร้างพลังบวก” เป็นการถอดบทเรียนการทํางาน “ต้นทุนชีวิต” 3 บริบทสําคัญในชีวิตได้แก่ ต้นทุนชีวิตบริบทครอบครัว บริบทชุมชน และบริบทโรงเรียน ซึ่งเปรียบเสมือนต้นไม้ที่เติบโตจากการบ่มเพาะเมล็ดพันธุ์หยั่งรากลงดิน และเติบโตแตกกิ่งก้านเป็นลําต้นใหญ่ ซึ่งแม้แต่ละบริบทจะมีจุดเน้นต่างกัน แต่เป็นการเชื่อมร้อยต่อกันเป็นห่วงโซ่  ทั้งนี้โดยพื้นฐานของคนเราเกิดมาล้วนมีต้นทุนชีวิต (Life Assets) กันทุกคน  ซึ่งต้นทุนเหล่านั้นจะแปรเปลี่ยนสภาพตามสภาวะแวดล้อม และการเรียนรู้ทางสังคม  หากเราเข้าใจการสานพลัง 3 ฐานนี้แล้ว ก็จะพัฒนาสู่ต้นทุนชีวิตที่ดีงามให้กับเด็กและเยาวชนต่อไป

หนังสือคุณภาพชีวิตเด็กปฐมวัย (ปีที่ 2) นำเสนอประเด็นสำคัญที่น่าห่วงใยและทางออกในการพัฒนาเด็กปฐมวัยของประเทศไทย ภายใต้ข้อมูลฐานงานวิจัยและวิชาการของสถาบันแห่งชาติเพื่อการพัฒนาเด็กและครอบครัว เพื่อการพัฒนาและส่งเสริมให้เด็กปฐมวัยมีพัฒนาการที่สมวัย นำไปสู่คุณภาพชีวิตที่ดีของเด็ก ไม่ว่าจะเป็นประเด็นบทบาทของครอบครัวในการเลี้ยงดูเด็ก โภชนาการที่เหมาะสมกับเด็ก ความปลอดภัยและป้องกันการการบาดเจ็บและสารพิษในเด็ก โรคติดเชื้อในศูนย์เด็กเล็ก ปัญหาการบริโภคสื่อของเด็ก  รวมทั้งสิทธิและความเสมอภาคของเด็กในการเรียนรู้อย่างเท่าเทียม

กลุ่มเยาวชน “สื่อเด็กเปลี่ยนโลก”  นำคนในชุมชน และผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรมพื้นที่ 3 ดี ออกเดินทางเรียนรู้ชุมชนผ่าน 2 เส้นทาง คือ 'ปั่นยิ้ม' เดินทางด้วยจักรยาน และ 'เดินยิ้ม' เดินเท้าเข้าถึงชุมชนอย่างใกล้ชิด โดยแวะชมสถานที่เด่น ๆ ของชุมชน เช่น พิพิธภัณฑ์ศิริราชพิมุขสถาน โรงรถจักรธนบุรี พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นกรุงเทพมหานคร ซึ่งทุกสถานที่ล้วนตามรอยประวัติศาสตร์สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ท่องไปตามเส้นทางของ โกโบริ พระเอกอมตะจากคู่กรรม...นวนิยายชื่อดังของไทย

ชมภาพประมวลกิจกรรมดีๆ ของการร่วมพลังของเด็กและเยาวชน เครือข่ายสื่อ และชุมชน จัดกิจกรรม “บางกอกนี้...ดีจัง ตอน มาเล่นกันเถอะ”  กับการเนรมิตพื้นที่วัดสุวรรณาราวราชวรวิหาร ณ ชุมชนบางกอกน้อย ให้เป็นตัวแทนพื้นที่ 3 ดี คือ สื่อดี พื้นที่ดี และภูมิดี โดยการจัดกิจกรรมแสดงศักยภาพ เปิดพื้นที่สร้างสรรค์ ชวนเด็กและเยาวชนนำ 'การเล่น' มาเป็นกิจกรรมสร้างสรรค์สร้างการเรียนรู้ เป็นหนึ่งในกิจกรรมต้นแบบที่แสดงให้เห็นถึงพลังเล็ก ๆ ...พลังเด็กเปลี่ยนโลก 

พลังสร้างสรรค์ของเด็กและเยาวชนไหมกับภารกิจเปลี่ยนโลก น้องๆ เยาวชนเครือข่ายบางกอกนี้ดีจัง พาชมภารกิจเด็กเปลี่ยนโลก กับกิจกรรมเครือข่าย ภายใต้ชื่อกิจกรรม “บางกอกนี้...ดีจัง เมือง 3 ดี” จัดขึ้น ณ  วัดสุวรรณารามราชวรวิหาร บางกอกน้อย เยาวชนสามารถนำงานศิลปะมาพัฒนาชุมชนให้น่าอยู่ ปลุกวิถีวัฒนธรรมชุมชนให้เป็นเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่น  

ชมบรรยากาศน่ารัก ๆ เอาใจช่วยน้อง ๆ ทำภารกิจเปลี่ยนโลก เมื่อเครือข่ายกลุ่มเด็ก และเยาวชน บางกอกนี้ดีจัง ชักชวนเครือข่ายเด็กและเยาวชนอีกหลากหลายพื้นที่ทั่วประเทศมารวมตัวกันทำเรื่อง 'เล่น' ให้เป็นเรื่องใหญ่ สร้างสีสัน เปิดพื้นที่สร้างสรรค์ด้วยการจัดกิจกรรมสนุกสร้างสรรค์ สานต่อวัฒนธรรม การแสดง ศิลปะ ของดีชุมชน ณ วัดสุวรรณารามราชวรวิหาร

โรงเรียนบ้านเพียมาต (รัฐราษฎร์พิทยาคาร) ที่ จ.ศรีสะเกษ เป็นโรงเรียนขยายโอกาส โรงเรียนแห่งนี้ได้นำเอาภูมิปัญญาที่มีคุณค่า และชุมชนที่เข้มแข็งมาสร้างเป็นหลักสูตรพิเศษ ลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้ให้กับเด็ก ๆ ตัวอย่างที่เห็นเด่นชัด คือ การนำหนังบักตื้อ ที่เป็นศิลปวัฒนธรรมล้ำค่าของชุมชน มาถ่ายทอดให้เด็ก ๆ โดยครูภูมิปัญญาท้องถิ่น นอกจากทักษะที่เด็ก ๆ ได้เรียนรู้แล้ว ยังเป็นการเพิ่มภูมิดีให้เด็ก ๆ ได้ภาคภูมิใจในคุณค่าของชุมชนของตนเอง

โรงเรียนบ้านเทิน จังหวัดศรีสะเกษ เป็นโรงเรียนห่างไกลความเจริญ แต่โรงเรียนได้พลิกวิกฤติเป็นโอกาสให้เด็ก ๆ ด้วยความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ นำการทำบะหมี่เกี๊ยวที่เป็นอาชีพหลักของชุมชน เข้ามาสร้างเป็นหลักสูตรการเรียนการสอน เด็ก ๆ ได้เรียนรู้บูรณาการทักษะด้านต่าง ๆ ผ่านการทำบะหมี่เกี๊ยว การเรียนนอกห้องเรียนยังทำให้เด็กมีความสุขและเพลิดเพลินกับการเรียนรู้

คลิปสปอตสรุปภาพงานมหกรรมข่วงหลวงนี้ดีแต้ งานนิทรรศการแสดงผลงานพื้นที่สร้างสรรค์ ณ บ้านพ้วงวัด อ.เมือง จังหวัดเชียงใหม่ เต็มไปด้วยวัฒนธรรมหลากหลาย งดงาม และอาหารอร่อย ๆ ที่จะทำให้คนผูกพันและเชื่อมโยงกับภูมิปัญญารากเหง้าของชุมชน

คลิปแสดงความเปลี่ยนแปลงของชุมชนรองเมืองย่านหัวลำโพง ที่เกิดจากโครงการกำแพงเรืองยิ้ม ปี 2557 ที่มูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก (มพด.) ระดมกำลังจิตอาสาเข้าเปลี่ยนพื้นที่สกปรกในชุมชนให้กลายเป็นพื้นที่สร้างสรรค์ด้วยการแต่งแต้มสีสันวาดรูปกำแพงให้งดงาม ชุมชนไม่ได้แค่ได้กำแพงกลับมา แต่ได้ชีวิตชีวา และรอยยิ้มความสุขของทุกคนในชุมชน