กระบวนกร คือ ผู้ที่มีทั้งศาตสร์และศิลป์ในการจัดกระบวนการเรียนรู้เชิงลึกและมีพลังที่จะสร้างการเปลี่ยนแปลงในเชิงทัศนคติและพฤติกรรมของผู้เรียนไปจนถึงความสัมพันธ์ในระดับองค์กรและสังคม คู่มือวิถีกระบวนกรชุดนี้ มีเนื้อหาเข้มข้นเต็มไปด้วยความรู้ที่จะทำให้เข้าถึงความหมายของชีวิตได้อย่างแท้จริง อีกทั้งเป็นเครื่องมือที่จะช่วยดึงศักยภาพที่ซ่อนเร้นอยู่ในตัวกระบวนกรออกมาใช้สร้างคุณค่าในการรับใช้เพื่อนมนุษย์ได้อย่างมีความหมาย  เพื่อต่อยอดการเปลี่ยนแปลงให้กระจายออกไปสู่วงกว้างในสังคม

ในเหตุการณ์คลื่นยักษ์สึนามิที่ซัดเข้าฝั่งไทยเมื่อปี 2547 ได้สร้างความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินอย่างมหาศาล และในความสูญเสียนั้นก็ยังมีปัญหาเรื่องการยึดครองที่ดินของนายทุนตามเข้ามาซ้ำเติมชาวบ้านอีกระลอกหนึ่ง ซึ่งสร้างผลกระทบแก่ชาวบ้านและชุมชนชาวพื้นเมืองทางภาคใต้อย่างรุนแรงไม่ต่างไปกว่าคลื่นยักษ์ แต่วิกฤตปัญหานี้ได้กลายเป็นโอกาสให้เกิดการริเริ่ม การจัดระบบชุมชน โดยการจัดระบบดังกล่าว เป็นการฟื้นฟูรักษาวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวพื้นเมืองทางภาคใต้และสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชนในการต่อสู้เพื่อสิทธิของตน รวมถึงสร้างจิตสำนึกแก่คนในสังคมให้มองชนพื้นเมืองอย่างเท่าเทียมและเข้าใจสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์

ยิ่งสังคมมีความเจริญก้าวหน้ามากเท่าไร ช่องว่างและความเหลื่อมล้ำระหว่างคนรวยกับคนจนในสังคมยิ่งมีให้เห็นมากขึ้น ผู้คนเคยชินกับการแข่งขันและให้คุณค่ากับวัตถุมากกว่าเรื่องของจิตใจและคุณธรรม ชุมชนเก่าแก่ในประเทศไทยและในหลายประเทศต้องผจญกับการถูกไล่ที่เพื่อการพัฒนาเมือง ทั้งนี้เพราะมีเหตุปัจจัยมาจากระบบเสรีนิยมที่ให้คุณค่ากับการแข่งขันและการค้าอย่างเสรี การจัดระบบชุมชนและขบวนการทางสังคม ไม่เพียงแค่เข้ามาช่วยสร้างความเข้มแข็งให้แก่คนในชุมชนในการต่อสู้เพื่อสิทธิของตนเท่านั้น แต่ยังให้ความรู้และสร้างจิตสำนึกเรื่องความเท่าเทียมแก่กลุ่มคนอื่นๆ ในสังคม ซึ่งถือเป็นการช่วยลดความเหลื่อมล้ำในสังคมและปรับสมดุลการครอบครองทรัพยากรในโลกได้จริง

“เวลา” คือสิ่งมีค่าที่สุดที่พ่อแม่ทุกคนจะให้กับลูกได้ แต่จำนวนปริมาณเวลายังไม่สำคัญเท่ากับ “คุณภาพ” ของเวลาที่เราใช้กับเด็กๆ เราสามารถสร้างเวลาคุณภาพให้เกิดขึ้นกับครอบครัวได้ โดยผ่านกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวันร่วมกัน คู่มือ บอร์ดเกม ชุด “3 ดี” ออกแบบมาให้เหมาะสำหรับเด็กวัยประถมปลาย (8-12 ปี) การเล่นบอร์ดเกมจะช่วยกระตุ้นให้เด็กๆ เกิดภาวะ “สมองตื่นตัว หัวใจตื่นรู้” และยังเกิดความสุขจากการได้ใช้เวลาคุณภาพร่วมกันในครอบครัว

บอร์ดเกม 3ดี ชุมชนสร้างสุข ภายใต้แนวคิด 3ดี ประกอบด้วย สื่อดี พื้นที่ดี ภูมิดี เพื่อมุ่งหวังให้เป็นส่วนหนึ่งในการสร้างสรรค์เวลาคุณภาพให้เกิดขึ้นในทุกครอบครัว “บอร์ดเกม” จะเป็นสื่อดี สื่อสร้างสรรค์ ที่จะช่วยเชื่อมโยงความสัมพันธ์ของครอบครัว อีกทั้งช่วยเปิดโอกาสให้ทุกคนในครอบครัวได้มีพื้นที่ของการร่วมกันคิด พูดคุย รับฟัง แสดงทัศนะความคิดเห็น ในแง่มุมของตนเองอย่างไร้ข้อจำกัด อีกทั้งเกิดเป็นความผ่อนคลาย ความเข้าใจ รอยยิ้มและความสุข

หนังสือที่ต้องการนำเสนอให้เห็นว่าเด็กในชุมชนชาติพันธุ์ปัจจุบัน โดยเฉพาะในชุมชนที่มีการพัฒนาทางเศรษฐกิจมากขึ้น มีวิถีการบริโภคเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร รวมทั้งครอบครัวชาติพันธุ์ใช้ชีวิตอย่างไรกับกระแสบริโภคนิยมเช่นนี้

หนังสือรวมสูตรอาหาร ๙ ชาติพันธุ์ จำนวน ๓๐ ชนิด โดยเลือกจากชนิดของอาหารที่ได้จากการสำรวจอาหารชาติพันธุ์ที่เด็กชอบมากที่สุดเป็นอันดับต้นๆ   

โครงการอบรมสมุดเบาใจสำหรับโรงเรียนผู้สูงอายุ เป็นกระบวนการกิจกรรมเตรียมความพร้อมและส่งเสริมสุขภาพรูปแบบในเชิงป้องกันก่อนที่จะถึงเวลาวิกฤตสุดท้ายของชีวิต เพื่อให้ผู้ที่สมัครได้รับการเกื้อกูลให้ได้มีโอกาสในการสนทนาเรื่องชีวิตและความตาย เพื่อนำไปสู่ความเข้าใจในการเตรียมความพร้อมสำหรับการทำ Advance care plan หรือ Living will โดยใช้สมุดเบาใจเป็นเครื่องมือและผู้สูงอายุนำความรู้ที่ได้นั้น กลับไปพูดคุยกับครอบครัว เพื่อสร้างสัมพันธภาพทัศนศติที่ดีต่อการเตรียมพร้อมสำหรับความตายและการดูแลตนเองและครอบครัวในระยะท้ายของชีวิต

โครงการอบรมศิลปะนิทานภาพชีวิตและความตาย เป็นกิจกรรมภายใต้แนวคิดชุมชนกรุณา โดยมีจุดประสงค์ในการจัดกิจกรรมสำหรับคนในครอบครัวให้ได้สื่อสารกัน เพื่อเข้าใจทัศนคติต่อชีวิตและความตาย อีกทั้งได้ใช้เวลาคุณภาพร่วมกัน มีความสัมพันธ์ที่ดีและนำไปสู่การดูแลซึ่งกันและกันได้เป็นอย่างดีในช่วงท้ายของชีวิต ด้วยวิธีการที่สร้างสรรค์ เช่น การแต่งนิทาน วาดภาพสีน้ำ และการพูดคุยถึงเรื่องราวชีวิตและความตายผ่านตัวละครในนิทาน

การดูแลผู้ป่วยระยะท้ายให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีและจากไปอย่างสงบ เราไม่อาจฝากภาระการดูแลที่สำคัญเช่นนี้ไว้เฉพาะแต่เพียงบุคลากรสุขภาพเท่านั้น การดูแลชีวิตช่วงท้ายเป็นหน้าที่ของทุกคนที่ควรยื่นมือเข้าช่วยเหลือตามศักยภาพและความถนัด ไม่ว่าเขาเหล่านั้นจะเป็นสมาชิกในครอบครัว ญาติมิตร หรือกลุ่มสัมคมต่างๆ หลักสูตรอบรมชุมชนกรุณาเล่มนี้ มีเนื้อหาในการสร้างสรรค์ชุมชนกรุณา เริ่มจากความหมายของความกรุณา เพื่อสร้างการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ที่ดีให้เกิดขึ้นกับคนในชุมชน

ชุมชนกรุณา จ.เชียงใหม่ มุ่งเน้นการสร้างความร่วมมือระหว่างโรงพยาบาล และชุมชน ที่เปิดพื้นที่เรียนรู้เรื่องการอยู่ดีและตายดีเครื่องมือการเรียนรู้ของกลุ่ม Peaceful Death เช่น สมุดเบาใจ เกมไพ่ไขชีวิต ไพ่ฤดูฝน เพื่อให้ผู้ป่วยและญาติสามารถสนทนาเรื่องชีวิตและความตาย การวางแผนดูแลล่วงหน้า อันช่วยสนับสนุนการดูแลสุขภาพช่วงท้ายอย่างมีคุณภาพ ติดตามการทำงานของชุมชนกรุณาเชียงใหม่ ได้ผ่านเพจ ชุมชนกรุณาขะไจ๋ http://facebook.com/compassioncommuni... วีดีโอชุดนี้ เป็นหนึ่งในวีดีโอซีรีย์เพื่อการขับเคลื่อนชุมชนกรุณา Compassionate Communities สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ผลิตโดย ATMOSFILM PRODUCTION

ชุมชนกรุณา ลำปาง เกิดจากการรวมตัวของจิตอาสาหลากหลายสาขาอาชีพและความถนัด มาร่วมสร้างสรรค์กิจกรรมเพื่อผู้ป่วยและญาติ ไม่ว่าจะเป็นการประดิษฐ์สิ่งของ เล่านิทาน ปลูกไม้ประดับ หรือกระบวนการพูดคุยผ่านเกมไพ่ เพื่อคลายทุกข์ ความกังวลใจของผู้ป่วยและญาติ กลุ่มก้อนจิตอาสาที่รวมตัวกันสร้างสรรค์งาน เป็นชุมชนกรุณาที่เกื้อกูลกันด้วยการลงมือทำ สู่การดูแลผู้ป่วยและความสูญเสียในชุมชนอย่างเข้มแข็งและมีส่วนร่วม ติดตามการทำงานของชุมชนกรุณาขะไจ๋ ได้ที่ http://facebook.com/compassioncommuni... วีดีโอชุดนี้ เป็นหนึ่งในวีดีโอซีรีย์เพื่อการขับเคลื่อนชุมชนกรุณา Compassionate Communities สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ผลิตโดย ATMOSFILM PRODUCTION