ปาฐกถาพิเศษโดย ศ.นพ.ประเวศ วะสี ในพิธีเปิดงานเวทีนำเสนอผลงานนักศึกษาเครือข่ายมหาวิทยาลัยสร้างสรรค์สังคม ในโครงการเสริมสร้างพลังเยาวชนสร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคมที่น่าอยู่ ปีที่ 2 ชี้ให้เห็นความสำคัญของพลังเยาวชนรุ่นใหม่ แม้จะเริ่มต้นด้วยการรวมตัวของเยาวชนกลุ่มเล็ก ๆ แต่เป็นพลังปัญญา พลังทางสังคม พลังจิตสำนึก ร่วมคิดร่วมทำที่จะสังคมสู่ความเจริญได้ในที่สุด  

โครงการเสริมสร้างพลังเยาวชนสร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคมที่น่าอยู่ ปัญหาที่ดิน ที่มีมาเนิ่นนานในสังคมไทย ไม่ได้เกิดขึ้นจากนักการเมืองหรือนายทุนอย่างที่เราๆ เข้าใจกันเพียงเท่านั้น แต่เป็นปัญหาที่เกี่ยวเนื่องไปถึงปัญหาเชิงโครงสร้างในระบบการจัดการ และกระจายทรัพยากรที่ไม่เป็นธรรม ในที่สุดการบังคับใช้กฏหมายจึงอาจจะไม่ใช่ทางออกสุดท้ายของปัญหานี้

โครงการเสริมสร้างพลังเยาวชนสร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคมที่น่าอยู่ Concept :  ปัญหาที่ดิน ที่มีมาเนิ่นนานในสังคมไทย ไม่ได้เกิดขึ้นจากนักการเมืองหรือนายทุนอย่างที่เราๆ เข้าใจกันเพียงเท่านั้น แต่เป็นปัญหาที่เกี่ยวเนื่องไปถึงปัญหาเชิงโครงสร้างในระบบการจัดการ และกระจายทรัพยากรที่ไม่เป็นธรรม ในที่สุดการบังคับใช้กฏหมายจึงอาจจะไม่ใช่ทางออกสุดท้ายของปัญหานี้ “เกมสิทธิ์/เกมชุมชน” จึงต้องการเป็นส่วนหนึ่งในการสะท้อนให้เห็นถึงรูปแบบของปัญหาที่ดินในวงกว้างผ่านการใช้ “เกมกระดาน” จะเป็นสื่อกลางในการถ่ายทอด และเชื้อเชิญให้ผู้ชมเข้ามามีส่วนร่วมรับรู้ต่อปัญหาดังกล่าวมากขึ้น อีกทั้งยกระดับความรู้ให้ผู้ชมได้ตระหนักถึงแนวทางการป้องกันชุมชนและทรัพยากรของตน ผ่านการเรียนรู้สิทธิชุมชน ซึ่งเป็นสิทธิที่ประชาชนชาวไทยทุกคนพึงมี เพราะเราไม่รู้ว่า เมื่อใดความไม่เป็นธรรมจะเกิดขึ้นกับเราหรือชุมชนของเรา 

โครงการเสริมสร้างพลังเยาวชนสร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคมที่น่าอยู่ Concept :  จากข่าวต่างๆ ตามทีวีและหน้าหนังสือพิมพ์ หรือสื่อต่างๆ จะเห็นปัญหาการความเหลื่อมล้ำทางสังคม คุณภาพชีวิตของผู้คนยิ่งถี่ห่าง ความเหลื่อมล้ำก็มากขึ้นเท่านั้น ปัญหาการเอาเปรียบระหว่างคนชั้นสูงคนชั้นกลาง และคนชั้นล่างจึงเกิดขึ้นอย่างชัดเจน โดยอาศัยข้อได้เปรียบทางการเงิน ความรู้ ปัญหาเรื่องโครงสร้างการจัดสรร “ที่ดิน” หรือ “ที่ทำกิน” เป็นปัญหาหนึ่งที่ถูกนำเสนอพูดถึงอยู่บ่อยๆ ซึ่งปัญหาเหล่านี้มักมีอายุอยู่ได้ไม่นาน…ไม่ใช่เพราะถูกแก้ แต่เหตุผลคือคนไทยขี้ลืม...การเลือกทำสื่อหัวข้อนี้เพราะไม่อยากให้ทุกคนแค่ ”รับรู้” ถึงปัญหา แต่อยากให้ “รู้สึก” ถึงหัวใจของคนที่ถูกกระทำ และพร้อมที่จะช่วยกันแก้ปัญหา 

โครงการเสริมสร้างพลังเยาวชนสร้างสรรค์สื่อเพื่อสังคมที่น่าอยู่ Concept : “ข้าว” เป็นอาหารหลักของคนไทย แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าข้าวที่เราบริโภคนั้นปลอดภัย “มอดในข้าว” ที่มักถูกผู้คนรังเกียจจะให้คำตอบกับเราได้ นิทรรศการหัวข้อเรื่อง “ข้าวคร่าว” จะนำผลการทดลองมาจัดแสดง เพื่อให้ผู้ชมรู้ว่ามอดมาจากไหน มีอันตรายหรือไม่ และมอดมีความเชื่อมโยงอย่างไรกับข้าวอินทรีย์ หรือข้าวเจือปนสารเคมี ซึ่งจะทำให้ผู้ชมรับรู้ เข้าใจและตระหนักถึงที่มาของข้าวที่รับประทานอยู่ทุกวัน เห็นคุณค่าของวิถีการเกษตรแบบดั้งเดิม รวมถึงส่งต่อความสนใจและตั้งคำถามต่อข้อมูลที่ได้รับไปค้นคว้าต่อไป 

สะกิดเตือนให้ผู้ใช้สื่ออนไลน์เช็คและคิดก่อนที่จะแชร์ข้อมูลใดๆออกไป เพื่อไม่ให้เกิดผลเสียย้อนกลับมา  

เพราะมนุษย์กับน้ำเป็นสิ่งที่พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน มนุษย์อยู่ไม่ได้หากขาดไร้ซึ่งแหล่งน้ำ เอิ้นเน้อ ฉบับที่ 3 นี้จึงขอพาไปเรียนรู้ภูมิปัญญาโบราณการจัดการน้ำของคนล้านนา โดยกรณีศึกษาที่เหมืองฝายพญาคำ ที่วันนี้ยังคงมีการจัดการน้ำอย่างเข้มแข็ง สืบต่อรุ่นหนึ่งไปยังอีกรุ่นหนึ่ง การจัดการน้ำยังผูกพันกับวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรม ที่ร้อยเชื่อมโยงทุกคนในชุมชนเข้าไว้ให้เป็นหนึ่งเดียว

เอิ้นเน้อ ฉบับที่ 5 พาไปดูพื้นที่ปลุกใจเมืองเชียงใหม่ เมืองที่ได้ชื่อว่าเป็นเมืองหลวงแห่งร้านกาแฟของใครต่อใครหลายคน และท่ามกลางบรรยากาศสุดแสนจะผ่อนคลาย ในเมืองเชียงใหม่ยังมีพื้นที่แห่งการอ่านมากมาย รวมถึงเครือข่ายส่งเสริมการอ่าน ที่พร้อมจะผลักดันให้การอ่านกลายเป็นส่วนหนึ่งที่จะปลุกใจเมืองให้รื่นรมย์และน่าอยู่มากยิ่งขึ้น

เอิ้นเน้อ คือ วารสารเพื่อการจุดประกายสังคมอย่างสร้างสรรค์และยั่งยืนทั่วภาคเหนือ ฉบับนี้เป็นฉบับปฐมฤกษ์ เนื้อหาว่าด้วยการรวมพลภาคประชาสังคมเพื่อสร้างพลังเปลี่ยนเมืองของคนเชียงใหม่  โดยจะพาไปรู้จักเครือข่ายภาคประชาสังคมที่ทำงานขับเคลื่อนเมืองในด้านต่าง ๆ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ที่มีจุดมุ่งหมายเดียวกันคือการช่วยกันจุดประกายเพื่อสร้างเมืองเชียงใหม่ให้เป็นเมืองน่าอยู่ที่สุดเมืองหนึ่งของโลก

นิตยสารสารคดีฉบับพิเศษ รวบรวมผลงานสารคดีจำนวน 12 เรื่อง และ สารคดีภาพอีก 2 เรื่อง ภายใต้ประเด็น 'อาหารการกิน จากปากท้องถึงการปกป้องโลก' อันเป็นผลงานของน้อง ๆ เยาวชนจากค่ายสารคดีครั้งที่ 12 สะท้อนมุมมองแนวคิดอาหารที่มากกว่าการกินเพื่ออิ่มท้อง แต่ยังหมายถึงภาพสะท้อนของวัฒนธรรมความเป็นอยู่ ไปจนถึงกระทั่งแนวคิดของสังคมในยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา

ใครจะรู้ว่า...บางทีอาการทางกายที่เราเป็นอยู่ ซึมเศร้า หดหู่ ฟันผุ กระดูกเปราะ ฯลฯ อาจเกิดจากการบริโภคน้ำตาลเกินไปก็ได้ ถ้าไม่อยากให้อาการดราม่าจากน้ำตาลร้ายเหล่านี้ทำร้ายเรา ลองใช้เคล็ดลับง่าย ๆ จากอินโฟกราฟิกนี้ ค่อย ๆ ลดน้ำตาลกัน

ขยะพลาสติกอันดับต้นๆ นอกจากขวดน้ำดื่มใช้ครั้งเดียวทิ้ง คงหนีไม่พ้น ‘แก้วพลาสติก’ สำหรับเครื่องดื่มต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นชา กาแฟ น้ำผลไม้ หรือน้ำอัดลม ที่มาเป็นคอมโบ้เซ็ตพร้อมฝาครอบ หลอด บางร้านแถมมาด้วยถุงหิ้วและพลาสติกหุ้มหลอดอีกต่างหาก นอกจากผู้บริโภคจะพยายามหลีกเลี่ยงการใช้พลาสติกครั้งเดียวทิ้ง ต้นทางอย่างคาเฟ่ ร้านกาแฟ หรือแม้แต่ซุ้มกาแฟเล็กๆ ก็สามารถมีส่วนในการช่วยลดขยะล้นๆ เหล่านี้ หากมีความตั้งใจจริง เรามีวิธีเบื้องต้นที่ชวนเหล่าผู้ประกอบการมาเป็น #ร้านนี้กรีนดี ไปพร้อมๆ กัน